Bureau voor het Nederlands in het basisonderwijs in Noord-Frankrijk.

Beste dames van de 'Taalunie' en andere verantwoordelijken,
Volgens onze ervaringen blijkt dat er in Frans-Vlaanderen een veel grotere belangstelling bestaat voor het onderwijs van het Nederlands dan dat er nu aangeboden wordt.
Sommige ouders denken aan pragmatische redenen om hun kinderen tweetalig op te voeden.

Ook op de lagere scholen zouden bepaalde educatieve bewustmakings-activiteiten in het Nederlands kunnen geschieden.
Dames, waarom wordt aan zo een vorm van experimenteel tweetalig onderwijs geen kansen gegeven, en waarom die sterke weerstand ?...of is het passiviteit, of is het de gehechtheid aan de linguïstische en culturele uniformiteit van een groot aantal verantwoordelijken ?
Waarom wordt er niet uitgepakt met concrete maatregelen, zoals in Ierland, die de oude taal oplegt en koestert ?
Waarom geen duidelijke erkenning en stimulansen voor het tweetalig onderwijs in het officiële net, naar het model van de Baskische Ikastolas, de Katalaanse Calandretas en vooral de Elzassche 'bilinguisme/zweisprachigkeit' scholen ?... In de Elzas begint tweetaligheid al in de kleuterschool. Tweetaligheid wordt door de regering van de Elzas als een belangrijke economische meerwaarde 
beschouwd,...als dat geen belangrijke reden is, om ook in Frans-Vlaanderen initiatieven te nemen.
Vele vragen...Hopelijk volgen er antwoorden en daden.

Elke taal en cultuur die verloren gaat betekent een verlies, een waardeverlies voor de hele mensheid.
De westhoek is een stuk van het oude graafschap Vlaanderen waar sinds vijftien en meer eeuwen een Nederlandse streektaal in gebruik is en waar sinds zowat tien eeuwen een Nederlandse cultuurtaal 
autochtoon is, al even autochtoon als in Belgisch Vlaanderen en Nederland. 
Ook het Elsasserditsch is niet langer los te zien van het standaard-duits.  Wij vinden dat we het Nederlands moeten redden en doorgeven.  Dit kan inderdaad door het experimenteel tweetalig onderwijs.  Het is onze vurigste wens dat dit experiment zou gerealiseerd worden.  
Mensen van de Taalunie, wij vragen jullie om in die geest van bezieling en vastberadenheid door te zetten.
Que tous les efforts faits dans ce sens sont bienvenus !

1996-2016 : twintig jaar Taalunie basisonderwijs in Rijsel

De Nederlandse Taalunie is aanwezig met de "cellule de néerlandais" in de Académie van Rijsel sinds precies twintig jaar! ...deze verjaardag is natuurlijk de gelegenheid van een bilan, van denkpistes voor de toekomst...

Weet iemand of er iets officieel voorzien is voor deze verjaardag?

Ik denk dat we een paar zaken moeten nuanceren.
Het taalunieverdrag tussen Nederland en Vlaanderen dateert van 1980.
De “cellule de néerlandais” in het Rectorat de Lille (= onderwijsinspectie Nord en Pas-de-Calais) werd opgericht in 1996. Dit in samenwerking met de VVOB (Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand) en ook reeds de Taalunie. De opdracht was o.a. de promotie van de Nederlandse taal en cultuur, de permanente vorming van de leerkrachten en het ontwikkelen van didactisch materiaal.

Het is echter pas sedert 2003 dat de inspanningen van Vlaanderen en Nederland in het kader van de lessen Nederlands in de Franse departementen Nord en Pas-de-Calais gebundeld werden in de vorm van een 'convenant' in de schoot van de Taalunie. Het Comité Directeur wijst binnen het convenant speerpunten aan op basis van observaties, analyses, ontwikkelingen in het onderwijs en de vraag van de docenten. De speerpunten voor de komende jaren zijn:
- Ontwikkeling van het Nederlands als Vreemde Taal (NVT) in het basis- en secundair onderwijs
- Bevordering en uitwisseling van good-practice en evaluatie van de communicatieve taalvaardigheden in het basis- en secundair onderwijs op basis van het Europees Referentiekader
- Bevordering van scholenuitwisselingen om de communicatieve vaardigheden te verbeteren

In het antwoord op een schriftelijke parlementaire vraag binnen het Vlaams Parlement lezen we dat het budget voor de subsidie van het onderwijs Nederlands in de verschillende onderwijsniveaus voor Noord-Frankrijk € 44.400,00 is en gereserveerd wordt door de Nederlandse Taalunie (De middelen van de Taalunie worden voor twee derde door Nederland en voor een derde door Vlaanderen ter beschikking gesteld). Dit bedrag wordt onder andere gebruikt om samen met het Rectorat de Lille de bovengenoemde punten van het convenant te bekostigen.
We denken dat dit reeds een indruk geeft van het “gewicht” van de Taalunie in de “cellule”. Met dergelijk budget kan men de wedde betalen van één personeelslid.

Indien er in 2016 gevierd wordt, zou het initiatief dus vooral van de “cellule de néerlandais” moeten komen en niet van de Taalunie. Zij werden pas echt belangrijk in 2003.

Wie hierover meer wil lezen kan volgende bronnen raadplegen:
- Van Assche Dirk, Het Nederlands in Noord Frankrijk. Het huis is niet af. De Franse Nederlanden / Les Pays Bas Français, Ons Erfdeel, 2000, p 18-31
http://www.dbnl.org/tekst/_fra001200001_01/_fra001200001_01_0003.php
- In 2013 was er in het Vlaams parlement een schriftelijke vraag van Wim Wienen, beantwoord door minister Pascal Smet, over de lessen Nederlands in Frans-Vlaanderen. Het biedt een interessant officieel overzicht:
https://pincette.vsko.be/Website/VSKO/VSKO_algemeen/Parlementaire_vragen/2013/06%20Juni/2013-06-24%20Nr%20482%20Frans-Vlaanderen%20-%20Lessen%20Nederlands.pdf

Op de webstek van de taalunie staan enkele interessante pagina’s over de werking naar de buurlanden toe:
Financieringsmogelijkheden : http://taalunieversum.org/inhoud/financieringsmogelijkheden
Steun aan buurlanden - Nederlands als Vreemde Taal : http://taalunieversum.org/inhoud/financieringsmogelijkheden/steun-aan-buurlanden-nederlands-als-vreemde-taal