Vlaamse woordenboeken & grammatica's

"Shryven en klappen" is gedrukt door Nord Imprim in Steenvoorde en is beschikbaar in Ekelsbeke (huis van de Westhoek), Volckerinckhove (Yser Houck), Noordpeene (Maison de la Bataille) en Steenvoorde (ANVT).
Dit boekje kost 10 € !!

Frédéric Devos schreef:

ANVT schreef:Dinsdag 27 november 2012

Nieuws

Mee de nieuwe versje van oktoober 2012, je gaet 500 woorden meer vingen.’T zyn nuuw 3752 woorden daerin : 1492 Vlaemsche woorden dien verfranscht zyn en 2260 Fransche woorden dien vervlaemscht zyn.En ’t zyn oek 632 eksplikaesjen, om beeter te verstaen wuk de woorden wullen zeggen, en 45 spreekwoorden of spreekfatsoenen.
Lik veele menschen hen dat nuus evraegd, je gaet eënigste woorden oek in fonetyke te kun leezen en me gaen dat, een lytje op een keer, om den heëlen woordenboek doen.

http://www.anvt.org/component/option,com_docman/task,doc_view/gid,131/Itemid,5/

Ons Erfdeel schreef:
Zoals gewoonlijk bevat het jaarboek ook een bijdrage over de Nederlandse schrijftaal in Noord-Frankrijk.
U kunt dit Lexicon hier helemaal lezen: http://www.onserfdeel.be/pdf/lexicon%20voor%20website.pdf

http://dfnlpbfblog.onserfdeel.be/post/2012/09/19/DE-FRANSE-NEDERLANDEN-LES-PAYS-BAS-FRANCAIS-2012.aspx

NB : de Nederlandse schrijftaal « in Noord-Frankrijk »… in Bethune of in Lens ?
Het - spannend - lexicon van Cyriel Moeyaert heet toch "Nederlandse schrijftaal van de Westhoek in Frankrijk".

In 2005 verscheen "het woordenboek van het Frans-Vlaams" (Davidsfonds). Het woordenboek van Cyriel Moeyaert was uitverkocht en is opnieuw beschikbaar in de goede boekhandels en bezoekerscentra.

Eigenlijk gaat het over een volledig nieuw grammatica, met de nieuwe norm en de nieuwe spelling van de ANVT...

ANVT schreef:
D'inauguuraesje gaet den 10sten van mei gebeuren in Teeghem (Teteghem).
'T verkoopprys is 40 euros (580 pagina's).

de oude uitgave van zijn grammatica (1992).

P.C. paardekooper, 'nederlands taalkundige' overleden te Snaaskerke op 1 mei 2013. Geboren te Zoeterwoude op 6-11-1920
Hij had een groot hart voor Zuid-Vlaanderen.
Paardekooper was een pleitbezorger van de Vlaamse Beweging. Zijn interesse voor Vlaanderen ontstond tijdens zijn dialectologische studies in Leiden. Na de Tweede Wereldoorlog bestudeerde hij de Vlaamse dialecten in Leuven waar hij kennis maakte met de Vlaamse Beweging. De Vlaamse auteur André Demedts bracht hem in contact met de Frans-Vlaamse kwestie.

Cornelis

Ik ben blij dat Cornelis ons herinnert aan het overlijden van Paardekooper. Deze taalkundige heeft enorm veel gedaan voor de Nederlandse taal en voor de positie van de Vlamingen. In de jaren zestig kwam hij dan ook soms in botsing met de Belgische overheid. Het zal wellicht geen toeval zijn dat onze Belgicistische zogezegde kwaliteitskranten slechts een paar alinea's wijden aan zijn overlijden.
Gelukkige uitzondering is het tijdschrift Doorbraak dat zelfs de integrale tekst publiceert van een verboden toespraak van Paardekooper uit 1962.
Zie:
http://www.doorbraak.be/nl/nieuws/de-verboden-toespraak-van-prof-paardekooper
http://www.doorbraak.be/nl/nieuws/de-zaak-paardekooper

In mijn boekenkast staat nog steeds zijn ABN-Gids en de beknopte a.b.n. spraakkunst die hij samen met C. Moeyaert en J. Peperstraete geschreven heeft. Deze spraakkunst verscheen voor het eerst in 1963 en kende in 1973 reeds zijn zevende druk.
Uit het voorwoord van K. De Busschere citeren we volgende passage:
"Drie auteurs, een driemanschap! Twee Westvlamingen, één Zuidhollander! Nou, de Nederlandse integratie wordt een feit! De selfmade man Zeereerw. H.C. Moeyaert, die het Nederlands evenzeer kent als liefheeft; Lic. J. Peperstraete, al ruim bekend door zijn Moedertaal-handboeken voor het T.O.; Dr. P.C.Paardenkooper, een groot linguist – zijn naam wordt overal in één adem uitgesproken met Reichling, de Groot, van den Berg – en tegelijk een groot Nederlandsvoelend man, wie de culturele herleving van Vlaams-België meer ter harte gaat dan velen onzer land- en taalgenoten uit ons door staatsgrenzen verdeelde taal-vaderland."

Onze vriend Bissezeele maakt me erop attent dat Luc Verbeke op 09.05.2013 een in memoriam geschreven heeft over P.C. Paardekooper.
http://blog.seniorennet.be/lucenmaria/

Paardekooper kwam inderdaad in botsing met de Belgische overheid.Wegens zijn opvatingen is hem enige tijd de toegang tot Belgie ontzegd.

Het verbod van "België" indertijd aan de geniale Paardekooper om het Belgische gebied te betreden wegens de publicatie van een verzameling radiocolumns (op de Nederlandse radio, trouwens) met als "provocerende" titel "Er zijn geen Belgen" (naar Destrée, natuurlijk: Sire, il n' y a pas de Belges!) was ongehoord. Petit pays, petit esprit, te klein voor de grote Paardekooper.

Hierbij een interessant boekje van P.C.Paardekooper. (Opvoedkundige brochurenreeks, Tilburg 1960)
Hij stelt vast dat er vele Nederlandse plaatsnamen voorkomen in Noord-Frankrijk. Zijn nieuwsgierigheid is gewekt en hij gaat op onderzoek ;
Hoe komen die namen daar ?

Cyriel Moeyaert, auteur van het 'WOORDENBOEK VAN HET FRANS-VLAAMS',(Dictionnaire du flamand de France) met een aantal zuidvlaamse vriend(inn)en op zijn 93 ste verjaardag, twee weken geleden.

Waar is deze foto genomen ?

In Terdeghem; le moulin de la Roome (herbouwd in 2000).

http://moulindlaroome.canalblog.com/

Er is ook een herberg (oorspronkelijk een schuur). Is het een goed adres?

http://www.aubergedumoulindelaroome.fr/

De auberge van Armelle en Vincent is een goed restaurant, zeer professioneel.

Wellicht een van de oudste woordenboeken Frans-Vlaams is deze van Jean-Louis d' Arsy, uitgegeven in 1681 bij J. Naeran te Rotterdam en bij de derde druk gecontroleerd en verbeterd door Gaspar Van den Ende.
De volledige titel luidt:  Le gazophilace de la langue françoise et flamande ; comprenant les purs & propres mots de ces deus langues:  Etant le François selon la nouvelle móde d'écrire, qu'on ús' aujourd'hui en France; Cête troisième édition revûë, corrigéé, & augmentéé d'un grand nombre de mós & Sêntences; & adjoûté la traduction de la Grammaire François & Flaman.

De korte tweetalige titel luidt: Le gazophilace de la langue françoise et flamande – Schatkamer de Nederduitse en Françoische Tale.

Het woord 'gazophilace' is een woord dat tegenwoordig minder gekend is. Het komt van het Griekse woord γαζοϕυλακιον = schatkamer.

http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k6262828s/f9.image

De tweede aanvulling van het 'Woordenboek van het Frans-Vlaams. Dictionaire du flamand de France' van Cyriel Moeyaert is zopas uit.

Bij Lannoo Tielt verscheen zeer recent:
Atlas van de Nederlandse taal - Editie Vlaanderen
door Fieke Van der Gucht, Johan De Caluwe, Mathilde Jansen, Nicoline van der Sijs,
De ondertitel is: Alles wat elke taalliefhebber altijd al wilde weten over het Nederlands
https://www.lannoo.be/nl/atlas-van-de-nederlandse-taal-editie-vlaanderen
https://www.youtube.com/watch?v=MKP1XCb81hk

Er is ook een ‘Editie Nederland’
Commentaar hierop kan men lezen in Neerlandistiek - Online tijdschrift voor taal- en letterkundig onderzoek. Vroeger was enkel de Randstad normgevend op taalgebied. Nu is er ook een ‘spraakmakende gemeenschap’ in Vlaanderen. Op zich genomen is dit laatste natuurlijk belangrijk. Vraag is of er daarom twee boeken dienden gemaakt te worden. Ruikt nogal naar “gescheiden door dezelfde taal”….
http://www.neerlandistiek.nl/2017/02/vooraankondiging-atlas-van-de-nederlandse-taal/

Naar aanleiding van de recente publicatie van het groot West-Vlaams Woordenboek door het ANVT publiceert La Voix du Nord Hazebroek vandaag een artikel met de titel “Het zou een magistrale fout zijn om het Vlaams te onderwijzen in plaats van het Nederlands”.
http://www.lavoixdunord.fr/514625/article/2018-12-30/l-erreur-magistrale-serait-d-enseigner-le-flamand-plutot-que-le-neerlandais

We geven hier een samenvatting:
Cyriel Moeyaert en Wido Bourel pleiten voor het aanleren van het Nederlands. Cyriel Moeyaert heeft heel zijn leven gewijd aan de studie van het Vlaams en het Nederlands. In 2005 publiceerde hij het referentiewerk ‘Woordenboek van het Frans-Vlaams’. Wido Bourel groeide op in Kaaster, waar hij voor de Vlaamse identiteit werkte door verenigingen op te richten, maar hij woont nu al enkele decennia in Antwerpen. Hij is een sterke voorstander van het Nederlands. In dit verband publiceerde hij in 2017 een boek (Olla Vogala, Editions Yoran) waarin hij al tegenstander was van Jean-Paul Couché, de voorzitter van het Instituut voor de Vlaamse Taal. Hij uit kritiek op het uitvinden van neologismen om het West-Vlaams nog verder te verwijderen van de Nederlandse moedertaal gesproken door 23 miljoen Europeanen. Het argument dat men door het leren van dit West-Vlaams de werkkansen in België groter maakt vindt hij niet geloofwaardig. In plaats van de kloof tussen het West-Vlaams en het Nederlands te verkleinen wordt ze groter gemaakt. Het is spijtig dat de Regionale Raad zijn geld investeert in het West-Vlaams in plaats van het Nederlands te onderwijzen.

Eind december 2018 werd, zoals hierboven reeds vermeld, het nieuwe Woordenboek van 't West-Vlamsch - Dictionnaire du flamand occidental gepubliceerd.
http://www.lavoixdunord.fr/510858/article/2018-12-21/le-flamand-enfin-sa-bible-un-dictionnaire-inedit-de-672-pages

Naar aanleiding van deze publicatie en van enkele uitspraken in de pers van de voorzitter van de Akademie, ontstond een discussie over de relatie tussen het Nederlands en het Vlaams van Frans-Vlaanderen en het gebruik ervan in het onderwijs.

Wido Bourel nam een duidelijk standpunt in. U kunt dit lezen via deze link:
https://www.onserfdeel.be/frontend/files/userfiles/files/Wido%20Nederlands.pdf

Zoals u in de link kunt zien werd dit standpunt gepubliceerd op de Blog De Franse Nederlanden - Les Pays-Bas Français van Ons Erfdeel. Ze doen dit omdat de mening van Bourel overeenkomt met die van Ons Erfdeel.
https://www.onserfdeel.be/nl/blogs/detail/bij-het-verschijnen-van-woordenboek-van-t-west-vlamsch-dictionnaire-du-flamand-occidental-%C3%A0-la-sortie-du-dictionnaire-woordenboek-van-t-west-vlamsch-dictionnaire-du-flamand-occidental

Wie de laatste jaren mijn bijdragen gelezen heeft op dit forum weet dat Bourel ook in grote mate mijn opvatting vertolkt.

Hommeles bij de Frans-Vlamingen.

Naar aanleiding van het verschijnen van het nieuwe Woordenboek van 't West-Vlamsch komen heel wat meningsverschillen naar boven binnen de gemeenschap van Frans-Vlamingen.
In Kassel was er een bijeenkomst van een vijftiental ‘onverzettelijken’ die een andere klok willen laten horen dan het ANVT. Ze willen de ‘integriteit van het Vlaams bewaren’. In de nieuwe ‘Bijbel’ staan er nogal veel niet-Bijbelse woorden. De auteurs hebben steeds gezocht naar betekenissen die zo ver mogelijk af staan van het Nederlands. Soms hebben ze nieuwe woorden uitgevonden. De schrijfwijze van namen van gemeenten is vaak anders dan de Vlaams schrijfwijze die men gedurende eeuwen gewoon is.

De groep wil tegengewicht bieden voor het ANVT dat toch wat teveel plaats voor zich opeist.
De idee om een nieuwe vereniging te stichten werd geopperd, maar er werd nog geen beslissing genomen.

U kunt het volledige artikel lezen in La Voix du Nord:
http://www.lavoixdunord.fr/525400/article/2019-01-22/la-sortie-du-dictionnaire-declenche-une-gueguerre-dans-les-milieux-flamands

We kopiëren hier het laatste zinnetje van het artikel: « Pour prendre contact avec eux, vous pouvez adresser un mail à l’adresse de Jacques Buttin : buttin.jacques59@orange.fr. »


We hopen dat de groep een vereniging sticht. Het is toch zo belangrijk dat er eindelijk eens wat oppositie komt vanuit Frans-Vlaanderen zelf. Het is niet vijf voor twaalf, maar reeds vijf na twaalf. Maar toch beter laat dan nooit.

Veel te veel jaren heeft het ANVT het monopolie opgeëist over de regionale taal ( ze hebben zelfs beslag gelegd op de naam ‘Institut de la langue régionale flamande’ ). Jarenlang hebben ze een leugenverhaal verkocht over de geschiedenis, aard en statuut van het West-Vlaams als zou het een afzonderlijke taal zijn die niets met het Nederlands te maken heeft. De geschreven regionale taal in het Nederlands, die even autenthiek aanwezig was als de gesproken Vlaamse taal, hebben ze onder de mat geveegd en ze hebben een nieuwe kunstmatige Frans-Vlaamse geschreven taal uitgevonden. Het Vlaams gevoel hebben ze gekanaliseerd naar de vergeetput van dit taalexperiment zonder toekomst. Dit heeft niets meer te maken met Vlaming-zijn, zelfs niet met regionalisme. Het is Frans Jacobinisme als doodgraver van de plaatselijke regionale taal.

We hopen dat er een nieuwe vereniging ontstaat die de waarheid zijn plaats geeft, die zorgt voor het  plaatselijk gesproken Vlaams dialect, voor het geschreven Nederlands en die de dialoog terug aangaat met de Nederlandse taal waarvan het West-Vlaams een dialect is.

We hebben het in vroegere bijdragen op dit forum nog uitvoerig besproken: Wil men de regionale taal bewaren in Frans-Vlaanderen dan moet men streven naar een nieuwe definitie van de regionale taal, namelijk ‘het West-Vlaams met inbegrip van de Nederlandse standaardtaal’ in analogie met wat er bestaat in de Duitstalige gebieden. Dan maakt men ook kans dat het ministerie van opvoeding de regionale taal erkent. En dan kunnen er betere mogelijkheden komen voor het Vlaams en het Nederlands.

Nieuwe reacties in de pers op het verschijnen van het nieuwe Woordenboek van 't West-Vlamsch.

- In La Voix du Nord van 22/02/2019 verscheen een artikel van Giulia De Meulemeester met de titel: Flandre: Jean-Louis Marteel poursuit son enseignement du flamand «de chez nous»
http://www.lavoixdunord.fr/548457/article/2019-03-07/jean-louis-marteel-poursuit-son-enseignement-du-flamand-de-chez-nous

Hoger in deze rubriek kunt u meer info vinden over Jean-Louis Marteel die in 2013 zijn Cours de flamand, 2e tome, 592 pages publiceerde. Sedert de beginjaren 1990 tot op heden doceert hij de Vlaamse taal.

Wanneer we het artikel lezen komen we tot de conclusie dat betrokkene waardering blijft voelen voor de vele inspanningen die het ANVT heeft geleverd, maar toch verwonderd is dat hij niet betrokken werd bij de uitgave van het recente nieuwe woordenboek.

Hij is van mening dat het Vlaams weinig geëvolueerd is. (We moeten even denken aan het recente opschrift in Wormhout: Liberteit, Gelykigheid en Fraterniteit… Terwijl men bezig was had men ook kunnen schrijven Egaliteit…).

We leren dat Marteel inspiratie vond in het werk van Jan Des Roches. Jan Des Roches (Den Haag, 1740 – Brussel,  1787) was een Nederlandse historicus en taalkundige. Hij heeft het grootste deel van zijn leven gewoond en gewerkt in de Oostenrijkse Nederlanden.  Hij schreef een vele malen herdrukte Nieuwe Nederduytsche Spraek-konst (1761) en stelde een eveneens bijzonder succesvol Nieuw Nederduytsch en Fransch Woordenboek/ Nouveau dictionnaire françois-flamand (1769) samen.
Wie meer wil leren over Jan Des Roches kan de Nederlandse en vooral de Franse Wikipedia raadplegen.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Jan_Des_Roches
https://fr.wikipedia.org/wiki/Jan_Des_Roches

- Op 10.03.2019 verscheen er eveneens in La Voix du Nord een artikel van Amelie Vermeulen met de titel: Éric Vanneufville : « Le flamand est un langage parlé extrêmement variable »
http://www.lavoixdunord.fr/548458/article/2019-03-10/eric-vanneufville-le-flamand-est-un-langage-parle-extremement-variable

Éric Vanneufville is doctor in de geschiedenis en letteren en schreef een 24-tal werken over Vlaanderen. Hij is ook de initiatiefnemer voor het nieuwe informatiecentrum over de geschiedenis van Vlaanderen in Belle.

Hij benadrukt vooral de grote diversiteit in de Nederlandse dialecten. Het Nederlands is geboren uit de verschillende dialecten, ook uit het Vlaams. Eens het Nederlands standaardtaal werd heeft het dan op zijn beurt weer de dialecten beïnvloed.
Er is dus niet één Vlaams, maar vele Vlaamse varianten. Het is ook typisch voor dialecten dat ze de invloed ondergaan van de buren. In Frans-Vlaanderen is er de Franse invloed. Maar hoever gaat men daarin? Dat is het pijnpunt.

Vanneufville is van mening dat men zich bij de keuze van het Nederlands en het Vlaams de vraag moet stellen waarvoor het moet dienen. Als je wil feesten, leer dan Vlaams. Als je over de grens in België wil gaan werken, leer dan Nederlands.