Zondag 8 juli 2012: Feest van de Vlaamse gemeenschap in Bambeke

Karel Appelmans schreef:

BAMBEKE

ZONDAG 8 JULI 2012

Vlaams Feest

Georganiseerd door Werkgroep De Nederlanden
Davidsfonds Frans-Vlaanderen – Euvo – Michiel de Swaen kring




11 U EUCHARISTIEVIERING
in de Sint-Omaars Kerk met Vlaamse en Latijnse liederen
gevolgd door uitgebreide uitleg over de retabels door René NEYRINCK


13 U ZAAL YSERHOF

Optreden van Pierre Magnier en Guy Duyck

Voordracht door Guido Van Der Meersch

SAMENZANG MET HET SCHELDEKOOR UIT ANTWERPEN

DOEDELZAKSPELERS SAKANOTES uit STEENVOORDE

Zuid-Vlaams Historicus Eric Vanneufville uit Steenwerck
spreekt over zijn boek Histoire de Flandre, le point de vue flamand


OM 16 U VERWELKOMT DE BURGEMEESTER VAN BAMBEKE




MINISTER GEERT BOURGEOIS
VICE-MINISTERPRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING


Vanaf 13 u mogelijkheid tot middagmaal ( 20 euro : met voor- en nagerecht )
Gelieve u aan te melden indien u wenst te eten
Bij Brigitte VIEREN (FR) Herberge De Linde 0033 328 27 64 92

Karel APPELMANS 0032 475 59 61 55 of ‘ karel.appelmans@telenet.be

Bissezeele schreef:

11 juli-viering in Bambeke


de zaal Yserhof: een mooi voorbeeld van de landelijk Waalse architectuur!

Zondag 8 juli 2012

Ochtend: Eucharistieviering in de Sint-Omaarskerk van Bambeke
Namiddag in de zaal Yserhof: cultureel programma in voorbereiding

Bambeke (Bambecque) ligt tussen Wormhout en Hondschoote.

Organisatie:
Werkgroep De Nederlanden - Michiel De Swaenkring
Bijkomende inlichtingen bij Karel: karel.appelmans@telenet.be - GSM: 0475/59.61.55

Bissezeele schreef:

Gezien in het bezoekerscentrum van Noordpeene...

Westvloaming schreef:Deze derde editie van het Vlaamse feest aan de andere kant van de schreve was alvast erg hoopvol ! In alle opzichten was het zeer geslaagd. Het viel mij erg op hoe onberispelijk het Nederlands van de Frans-Vlaamse gastsprekers was.

Jawel, er zat echt 'Schwung' in. Absolute hoogtepunt was de toespraakt van Ministerpresident Geert Bourgeois, die de Vlaamse zaak in al zijn facetten belichtte.

* Zo is hem niet ontgaan dat president Hollande beloofd heeft, het Europese Handvest der Regionale Talen zal bekrachtigen & ondertekenen.

* Hij hield een krachtig pleidooi voor de Nederlandse standaardtaal, die een groter gebied beslaat dan het Frans-Vlaams & moedigde hierbij de Frans-Vlamingen indringend aan de taal te leren, zodat de samenwerking nog meer versterkt kan worden over de schreve heen. Het Nederlands als een venster op de wereld, dat de blik van de Frans-Vlamingen kan opentrekken.

* Het Franse staatsburgerschap & de Vlaamse identiteit kunnen perfect samengaan voor de Frans-Vlaming volgens hem. Ze mogen niet elkaars tegenpolen zijn.

En zo kan ik nog doorgaan. Het was erg boeiend & voor mij wordt meer en meer duidelijk : Na eeuwen onderdrukking HERLEEFT Frans-Vlaanderen !

Geert Bourgeois schreef:
Monsieur le Maire, mijnheer de burgemeester,
Dames en heren bestuursleden en leden van Werkgroep De Nederlanden, Davidsfonds Frans-Vlaanderen, EUVO en Michiel de Swaenkring,
Geachte inwoners van Bambeke en al die andere Frans-Vlaamse gemeenten,
Vlaamse vrienden in het algemeen, en goede vriend Cyriel Moeyaert in het bijzonder,

Het is mij een bijzonder groot genoegen samen met u de Vlaamse Feestdag te kunnen vieren, hier in Bambeke, hier in Frans-Vlaanderen, hier in Zuid-Vlaanderen, aan deze zijde van “de schreve” – hier en aan de overkant, daar en hier is Vlaand’renland.


Monsieur le Maire,
Je vous remercie pour l’accueil chaleureux que vous et votre commune m'ont réservé. C’est un grand honneur pour moi de pouvoir participer aujourd’hui à la Fête de Flandre ici, à Bambeke, une commune qui, certes, fait partie de la République française mais qui, comme vous le dites sur votre site communal, se trouve « au cœur de la Flandre », une commune qui est resté et qui restera, je l’espère, flamande dans ses fibres les plus profondes.

Beste menschn ut Bambeke, uit Frans-Vloandren, uit Vloandren,
Je kut gyder nie geloovn oe bly da’k zin, da’k vandoage mè julder hier de Vlaemse Feistdag kan viern. ’t En is wel niet den êeste kêe da’k in de streke zin, moar t’is wel den êeste kêe da’k hier zin om den elfsten juli te viern, en ik doe dadde mè styf vele plezier. ‘K moetn julder van erte bedankn voo d’envitoasje.
Ik dank ook de verenigingen die mij uitgenodigd hebben en die nu al voor de derde keer samen in Frans-Vlaanderen een Vlaams Feest organiseren: de Werkgroep De Nederlanden, Davidsfonds Frans-Vlaanderen, EUVO (Europa der Volkeren) en de Michiel de Swaenkring.
Het doet mij uitermate veel plezier hier mijn oud-leraar en mentor Cyriel Moeyaert te mogen ontmoeten. Over enkele jaren zal het een halve eeuw geleden zijn dat “Eerwaarde Heer Moeyaert” mijn klastitularis was. Dat hij mij en mijn klasgenoten de Latijnse woordenschat inhamerde en wegwijs maakte in het labyrint van de Latijnse naamvallen. Dat hij ons bewust maakte van het belang, van de noodzaak van ABN, van Algemeen Beschaafd Nederlands, en ten strijde trok tegen elk gallicisme en germanisme dat uit onze mond of onze pen durfde te komen.
Zijn passie voor het Algemeen Nederlands heeft Cyriel Moeyaert nooit belet van de Frans-Vlamingen en hun taal te houden, integendeel. Onvermoeibaar heeft hij geijverd en ijvert hij voor het behoud en de opwaardering van het “Vlaemsch”. Een halve eeuw lang heeft hij de taal beluisterd en woord voor woord opgeschreven. Met de hulp van enkele andere taalkenners, heeft hij zijn monnikenwerk in 2005 vereeuwigd in het Woordenboek van het Frans-Vlaams / Dictionnaire du Flamand de France. Het is een onschatbare bijdrage aan de Nederlandse taalwetenschap en aan het Vlaamse en Nederlandse cultuurpatrimonium. Cyriel, we zijn er u ontzettend dankbaar voor.

Anderhalve maand geleden ben je 92 jaar geworden – een leeftijd waaraan doorgaans het predicaat “gezegend” wordt gekoppeld. Voor het feit dat je zowel lichamelijk als geestelijk zo goed bewaard bent gebleven – iets wat ik je trouwens nog vele jaren wens –, daarvoor zie ik maar één verklaring, en die is dat je een halve eeuw geleden uiterst brave en voorbeeldige leerlingen in jouw klas hebt gehad. Om het met het mooiste Frans-Vlaamse woord van 2012 te zeggen: “Der zoatn doa verzekers geen ruschenbuschen tussn”.



Dames en heren,
Wij zijn hier samen om de Vlaamse Feestdag te vieren.
Elf juli is al bijna veertig jaar de officiële Feestdag van de Vlaamse Gemeenschap, van de Vlamingen. Het was bij decreet van 6 juli 1973 dat de Cultuurraad, de voorloper van het Vlaams Parlement, onze vlag, ons volkslied en onze feestdag vaststelde. Voordien was 11 juli al vele decennia de officieuze feestdag van Vlaanderen, én een strijddag voor alle Vlaamsgezinden.
“Elf juli” hebben we te danken aan Hendrik Conscience, de man die zijn volk, zijn Vlaamse volk leerde lezen – en dat mogen we heel letterlijk nemen. De meeste Vlamingen waren nog ongeletterd toen Conscience zijn verhalen schreef om hen aan te sporen te leren lezen en schrijven, om hen daarbij ook te helpen. Het was het begin van de intellectuele, culturele en sociale ontvoogding van Vlaanderen.
Een van de werken van Conscience is De Leeuw van Vlaanderen, een geromantiseerde geschiedenis van de Slag der Gulden Sporen. Met De Leeuw van Vlaanderen gaf Conscience de Vlamingen niet alleen een boek, hij gaf ze ook symbolen waarmee zij zich als volk konden identificeren in een Staat die hun taal miskende en misprees. Hoewel hij het zelf niet zo bedoeld zal hebben, heeft Conscience in belangrijke mate bijgedragen aan de ontwikkeling van een Vlaamse identiteit en een Vlaams volksbewustzijn – en op langere termijn aan de Vlaamse natievorming.
Dankzij zijn boek is de Vlaamse Leeuw onze nationale vlag. Dankzij zijn boek is De Vlaamse Leeuw ons volkslied. Dankzij zijn boek is 11 juli onze nationale feestdag.
Op 11 juli 1302, zo leerden we op school, hebben de Vlamingen op de Groeningekouter bij Kortrijk de Fransen verslagen. Intussen weten we dat de geschiedenis iets complexer is. De Guldensporen was een veldslag waarvan er toentertijd, bij wijze van spreken, dertien in een dozijn gingen. Een veldslag tussen de graaf van Vlaanderen en zijn leenheer, de koning van Frankrijk, waarbij Brabant en Limburg niet betrokken waren. In het leger van de graaf vochten inwoners van Namen mee – vandaag zouden we zeggen: vochten ook Walen mee. En Jan van Renesse, aan wiens reservetroepen de graaf zijn overwinning te danken had, was een volbloed Zeeuw.
Het herinnert er ons aan, dat de graafschappen Namen en Zeeland in 1302 nog in handen van de graaf van Vlaanderen waren. Net zoals Bambeke en heel deze streek in 1302 nog tot dat machtige en rijke graafschap Vlaanderen behoorden.
De geschiedenis heeft later – en helaas – een andere wending genomen. In april 1677, 335 jaar geleden, had in de vlakte van de Peenebeek de derde en beslissende slag plaats tussen het leger van de Franse koning, die zijn oog op de Zuidelijke Nederlanden had laten vallen, en de troepen van de Republiek der Zeven Verenigde Provinciën.
Door de nederlaag van de Republiek kreeg de Franse koning de kasselrijen Belle, Broekburg en Sint-Winoksbergen en Sint-Omaars in handen. Een jaar later, bij de Vrede van Nijmegen, kon hij Frans-Vlaanderen definitief bij zijn grondgebied voegen. Op het monument dat in Kassel aan de drie veldslagen herinnert, is sprake van de “retour” van deze streek naar Frankrijk; de obelisk op het slagveld in de Peenevlakte spreekt van “annexion”. Feit is dat de zuidelijke uithoek van de oude Nederlanden sindsdien een noordelijke uithoek van Frankrijk is.

Dames en heren,

De geschiedenis kan grenzen verleggen, maar zij kan het verleden niet uitwissen.
Ondanks de taalpolitiek van de Franse overheid, heeft Frans- of Zuid-Vlaanderen ruim drie eeuwen later zijn Vlaams karakter niet helemaal verloren.
Hoe Vlaams deze streek nog is, lees je in het landschap en in de architectuur van stadhuizen, kerken en belforten.
Hoe Vlaams deze streek nog is, merk je aan de gevels van huizen en hoeven.
Hoe Vlaams deze streek nog is, hoor je in de namen van families en gemeenten, van wijken en straten.
Vele straten hebben hun oude naam behouden, maar niet allemaal. Ik heb gelezen dat de gemeenteraad van Oud-Berkijn (Vieux-Berquin) vorig jaar beslist heeft Vlaamse straatnamen als Vierschaere, Gagelstraete en Swartenbrouck door Franse namen te vervangen, omdat nieuwe inwoners moeite zouden hebben met de uitspraak. Dat is jammer, want met elke straatnaam die verdwijnt, verdwijnen toponiemen, verdwijnt een stukje Vlaanderen. We zouden dat niet alleen moeten voorkomen, we zouden in de mate van het mogelijke oude Vlaamse namen in ere moeten herstellen.
Monsieur le Maire,
J’ai appris que prochainement votre commune réalisera un nouveau quartier résidentiel, et on ne peut que s’en réjouir.
Ne serait-il pas opportun de saisir l’occasion de donner à ce quartier un nom flamand ? Pourquoi pas nommer les nouveaux rues aux noms des habitants célèbres de votre commune ? Je pense à Hendrik Blanckaert, né à l’Ingelshof en 1827 où il vivait et travaillait jusqu’en 1871 et qui fut un promoteur et défenseur de la cause flamande. Je pense au jésuite Remy Isoré, né à Bambecque en 1852 et assassiné en Chine. Je suis sûr que les organisations qui ont pris l’initiative pour cette Fête de Flandre sont disposés à se concerter sur les noms avec vous et votre commune.
Dames en heren,

De geschiedenis – ik zei het al – de geschiedenis heeft de staatsgrens verlegd, maar zij heeft de identiteit van deze streek en van haar mensen niet kunnen uitwissen.
Ik weet dat sommigen het benauwd krijgen wanneer ze horen spreken over de identiteit van een streek, van een volk.
Anderen gaan nog verder en ontkennen dat mensen, naast een persoonlijke identiteit, een groepsidentiteit hebben. Volgens hen zouden er alleen maar wereldburgers bestaan en zouden wij allemaal wereldburgers zijn.
Maar de wereldburger bestaat niet, omdat de mens, als sociaal wezen, de behoefte heeft om ergens bij te horen, om deel uit te maken van een groep, of beter: van verschillende groepen. Groepen waarmee hij zich kan identificeren, groepen waarin hij zich "thuis" voelt en waarden herkent die hij belangrijk vindt. Groepen waarin hij geborgenheid en erkenning vindt.
De collectiviteit van de bijna zeven miljard mensen die op de Aarde wonen, kan onmogelijk zulk een groep zijn. Daarvoor is ze veel te groot en veel te heterogeen.
Wij, Vlamingen, vormen wel zulk een groep. We wonen op een overzichtelijk grondgebied in vrij gelijkaardige levensomstandigheden. En hoewel we op vele punten van elkaar verschillen, hebben we heel wat gemeenschappelijk: we vormen samen een hedendaagse democratie, we hebben dezelfde geschiedenis, we spreken dezelfde taal, we lezen dezelfde kranten, we kijken naar dezelfde televisieprogramma’s, we delen een ‘Bourgondische’ eet- en drinkcultuur, we koesteren onze traditie van stoeten, processies en ommegangen, … – we hebben, kortom, eenzelfde, Vlaamse identiteit.
Zo hebben ook de inwoners van Frans-Vlaanderen, van Zuid-Vlaanderen, een eigen identiteit. Een Frans-Vlaamse identiteit, die we gerust een variant, een historische variant van de Vlaamse identiteit mogen noemen.
Zoals de Vlaamse identiteit niet de enige identiteit van een inwoner van Vlaanderen is, zo is de Frans-Vlaamse identiteit niet de enige identiteit van een inwoner van Frans-Vlaanderen. Ik zei het al: als sociaal wezen behoort de mens tot verschillende groepen. Een inwoner van Frans-Vlaanderen kan tegelijk Frans-Vlaming, Fransman, Europeaan zijn. Tussen Frans staatsburgerschap en Frans-Vlaamse identiteit hoeft geen tegenstelling te bestaan.
Quand je dis que la citoyenneté française ne s’oppose pas à l’identité flamand français, je me trouve en bonne compagnie. Lors de l’inauguration, en octobre 2010, du Musée de Flandre à Kassel, le préfet du Nord a déclaré, et je le cite : « On croit trop souvent l’Etat intransigeant au sujet d’une identité française qui serait inconciliable avec les identités régionales. L’Etat est certes le garant de l’unité nationale, mais la négation des sentiments régionaux est un non-sens historique et, bien longtemps, la grande et la petite patrie n’ont eu aucun mal à partager une place dans le cœur des français ». Fin de citation.
Dans un contexte politique souvent crispé autour du concept d’identité nationale, ces propos dans un discours d’un représentant de l’Etat prennent un relief particulier.

Dames en heren,
De Frans-Vlamingen hebben alle reden om trots te zijn op hun identiteit en ervoor uit te komen. Zij hebben ook alle reden om hun identiteit te bewaren en om te ijveren voor zijn behoud.
Voor het behoud van de Frans-Vlaamse identiteit, in de eerste plaats de taal en de cultuur, doen veel Frans-Vlamingen belangrijke inspanningen. Ik wil hen daar vandaag voor danken. Ik wil hen zeggen dat ik dat ten zeerste waardeer. Ik wil hen aanmoedigen verder te doen.


Zij kunnen, gelukkig, rekenen op steun uit het Vlaanderen dat aan de andere kant van “de Schreve” ligt. Ook die mensen, vooral degenen die hier aanwezig zijn, wil ik danken, feliciteren en aanmoedigen vol te houden.
Die inspanningen werpen vruchten af.
Dankzij EUVO (Europa der Volkeren) hangt aan een 700-tal woningen een bordje met de historische en dus Vlaamse benaming of met een passende ad hoc-benaming, uiteraard ook in het Vlaams.
Dankzij de “Akademie voor Nuuze Vlaemsche Taele” hebben in het voorbije schooljaar weer tientallen mensen “Vlaemsche lessen” kunnen volgen of kunnen deelnemen aan “Vlaemsche konversaesjen”.

Vlaemsch of Nederlands? Het is en blijft een enigszins omstreden kwestie. Laat mij, nogmaals, Cyriel Moeyaert noemen: het levende bewijs dat én standaardtaal én streektaal moeiteloos hand in hand kunnen gaan.
Wie een taal leert, doet dat om ze te gebruiken, liefst op zo ruim mogelijke schaal, in zo ruim mogelijke kring. Daarom wil ik ook hier pleiten om toch de Nederlandse standaardtaal te leren. Vlaemsch leren kan daar gerust op volgen, eventueel zelfs aan vooraf gaan.



Hoe authentiek en liefelijk het Vlaemsch ook is, het is de taal van een beperkt aantal mensen en een beperkt gebied. Nederlands daarentegen geeft toegang tot een taalgebied van 22 miljoen mensen. Tot de boeken van Stijn Streuvels en Hugo Claus, van Multatuli en Hary Mulisch. Tot de chansons van Miel Cools en Liesbeth List. Tot de programma’s van VRT en NOS.
Het is in elk geval verheugend dat, met en dankzij financiële ondersteuning van het Komitee voor Frans-Vlaanderen, honderden mensen in het Huis van het Nederlands in Belle of elders in hun vrije tijd Nederlands leren.
Even verheugend is het dat leerlingen van het middelbaar onderwijs, met ondersteuning van het Taaluniecentrum Nederlands als Vreemde Taal, Nederlands leren op school.

Frankrijk beschouwt het Nederlands nog altijd als een vreemde taal en nog niet als een eigen taal, als een streektaal, als een regionale taal. Maar misschien komt daar eindelijk verandering in.
Net als u, is mij het 56ste van de 60 engagementen van kandidaat en intussen president François Hollande niet ontgaan. Een engagement dat luidt: « Je ferai ratifier la Charte européenne des langues régionales ou minoritaires ».

Grâce à l’obligeance de M. Alain Walenne, que je remercie cordialement, j’ai vu l’enregistrement vidéo du meeting de M. Hollande du 4 avril à Rennes. Je lui ai entendu dire que la République n’a rien à craindre pour la langue française et que, pour cette raison, il fera ratifier la Charte, afin que les langues régionaux puissent être diffusés et enseignés.
De ratificatie van het Europees Handvest voor Regionale en Minderheidstalen zal in elk geval een belangrijke stap zijn voor de opwaardering van het “Vlaemsch” in Frans-Vlaanderen en – zo hoop ik toch – een belangrijke opstap voor het onderwijs en het gebruik van het Nederlands.
Ik denk dat Vlaanderen het op dat ogenblik aan zichzelf verplicht is om daarop in te spelen en, bijvoorbeeld, via de Taalunie het onderwijs van het Nederlands te ondersteunen. Zo zouden we Vlaamse leraars, moedertaalsprekers dus, ter beschikking kunnen stellen en/of Franse leerkrachten Nederlands uitnodigen om zich in Vlaanderen bij te scholen.
Wellicht kan het Frans-Vlaamse samenwerkingsakkoord, dat twaalf jaar oud is, dat helpen mogelijk maken.
U weet dat Vlaanderen, als deelstaat van het federale België, internationaal verdragsrecht heeft en wij dus bilaterale akkoorden kunnen sluiten in de beleidsdomeinen waarvoor wij bevoegd zijn.
Op 28 september 2000 hebben de Vlaamse regering en de regering van de Franse Republiek een samenwerkingsakkoord gesloten op het gebied van cultuur, taal, onderwijs en wetenschappen. Het is op 1 september 2002 van kracht geworden en kreeg vertaling in twee samenwerkingsprogramma’s voor 2003-2005 respectievelijk 2006-2009.
De eerlijkheid gebiedt mij te zeggen dat er, op verzoek van Parijs, sindsdien geen nieuwe programma’s meer zijn gekomen. Wel is er, gelukkig, vrij veel ad hoc samenwerking. Zo zijn er nog tot 17 september sculpturen van Wim Delvoye te zien in het Louvre, waar trouwens aanstaande woensdag de jaarlijkse 11-juliviering van de Vlaamse Vertegenwoordiging in Parijs plaatsheeft.
Terloops: vorig jaar heeft onze Vlaamse Vertegenwoordiger ook in Kassel een succesvolle 11-juliviering gehouden. Dit jaar is het niet mogelijk gebleken dat opnieuw te doen, maar ik het begrepen dat het de bedoeling is om een 11-julifeest in Frans-Vlaanderen op te nemen in het jaarprogramma 2013. Uiteraard wil en kan dat geen concurrentie zijn van uw Vlaams Feest.

Dames en heren,
Ik heb lang genoeg gesproken. Het is tijd om te besluiten.
Ik wil u nogmaals te danken voor uw vriendelijke uitnodiging en voor uw gastvrijheid.
Je vous remercie pour votre invitation et pour votre cordialité.
Aan de Frans-Vlamingen zoe’k willn zeggn: bluft vasthoedn oan julder identiteit, oan julder Vlaemsche toale en cultuur. Gelyk ofdat Willem Vermandre zingt: “Njein, we goan nus Vlams nie loatn, da verschuud zin en verduud, Vlamse klankn, Vlamse sproake zin diep in nuus erte ‘egruud”.



Maar dat mag jullie niet tegenhouden om Nederlands te leren. Het opent een bijkomend venster op de wereld, een deur naar 22 miljoen Nederlandssprekenden.
Blijf, samen met uw vrienden uit Vlaanderen, zelfbewuste Vlamingen, trots op uw verleden, op uw taal en op uw cultuur.
Dan zult gij, naar het woord van priester-dichter Anton Van Wilderode:
Dan zult gij, mannen, vrouwen, die voor de toekomst leeft,
Dit goede land behouden dat u zijn adem geeft.
Zolang de leeuw kan klauwen, zolang hij tanden heeft!