De mooiste hoeven van Frans-Vlaanderen

Dit is een "ZADELDAK".

Eversam schreef:Dit is een "ZADELDAK".

Het is een zadeldak met aan de linkerkant evenwel een wolfseinde. Een zadeldak met langs de twee kanten een wolfseinde noemt men ook een wolfsdak. Hier gaat het dus eigenlijk om een mengvorm.

Michiel Drieux (1495-1559) werd geboren in Volkerinchove en studeerde rechten in Leuven waarna hij een leerstoel cannoniek recht bekleedde aan dezelfde Universiteit. Hij werd driemaal tot rector verkozen en had een prebende als kanunnik van de Sint-Pieterskerk. Hij verlatijniseerde zijn naam, zoals dit gebruikelijk was, tot Michaël Driutius. Bij testament stichtte hij het Driutius College met de bedoeling dat jonge streekgenoten, in de eerste plaats zijn familieleden, in Leuven zouden kunnen komen studeren. Door de jaren heen groeide dit college uit tot één van de rijkste fundaties van de stad. Er bestaan weinig of geen allesomvattende publicaties over het college en zijn stichter, verder onderzoek is nodig.
Gilles de Vynck uit Cassel was president van het college van 1695 tot 1740, hij breidde het patrimonium uit met een groot gebied in het lager gelegen stadsgedeelte het was hem vooral te doen om de bijhorende graanmolen. De Graetmolen was gelegen op het Dijle-eiland waar ook het Begijnhof gesitueerd is.

Gilles de Vynck, uit Cassel, kocht niet alleen maar de Graetmolen


Foto Leuven

Het Driutius college had verschillende landbouwgronden en bossen rond Leuven: in Bertem, Meldert, Neerijse, Buken, Korbeek-dijle, Haasrode, Huldenberg, Jodoigne, Leefdaal, Loonbeek, Lubbeek, Meerbeek, Oplinter, Veltem, Wilsele, Winksele, Tielt, Westerloo en in Leuven zelf.
Tussen deze bezittingen neemt het Bordingenhof (zie foto's) uit Bierbeek (bij Leuven) wel een bijzondere plaats in. Het is een van de oudste nederzettingen van de streek. Bij aanpassingswerken in het woonhuis werd in 1982 een balk aangetroffen met het jaartal 1120 vermoedelijk een hergebruikt onderdeel van een vroeger lemenhuis.
Dit oude leengoed werd voor het eerst vermeld in 1389 toen het door de Abdij van Villers-la-Ville verkocht werd.
In 1700 werd het Bordingenhof van Bierbeek verkocht aan Gilles de Vynck, president van het Driutius college. Vanaf 1724 werd het eeuwenoude gebouw door drie opeenvolgende presidenten grondig gerenoveerd tot een indrukwekkende vierkantshoeve, prachtig ingebet in het Bierbeekse landschap. De bouw kwam tot stand in een korte tijdspanne (1724-1772) waardoor er een eenvormige stijleenheid ontstond. Deze prachtige hoeve die tot vandaag nog volledig intact bleef, getuigt van de macht en de rijkdom van het Driutius College. Ook al ging het mooie college, aan oorlog en vernieuwingsdrift van urbanisten en het Leuvens stadsmagistratuur ten ten onder, dan rest ons toch nog het Bordingenhof*, een schitterende parel aan de kroon van de Drieux familie.


Foto Leuven

*De bouwgeschiedenis van het Bordingenhof nadat het in 1700 door het Driutius college werd gekocht.
Het huidig woonhuis en de stallingen dateren van 1724, in 1740 werden een nieuwe paardenstal, twee koestallen en twee kalverenstallen gebouwd. In 1753 werden grote werken uitgevoerd, nodig ingevolge de oorlogsverwoestingen. Zo kwamen er een nieuw woonhuis, varkensstallen en schaapskooien bij. Rond 1760 werd een nieuwe groote langschuur gebouwd. In 1772 werd de hoeve nog eens hersteld. Het woongedeelte werd aangepast met in achtname van de grondvorm van het gebouw. Tenslotte werd er in 1898 nog een bakhuis gebouwd maar toen was de hoeve reeds verkocht, nadat ze in 1799 geconfisceerd werd door de Fransen…

Wat denkt u van de stijl van de dichtgemetselde vensters ? Is het begin van de 17de eeuw een vermoedelijke datum ?

Dit fragment (foto) is te klein om een grondig oordeel te kunnen vellen over de de bouwkundige geschiedenis van dit pand. De spitsbogen die naar de gotiek verwijzen zie ik niet als onderdeel van een hoeve op het platteland. Ze horen eerder thuis in een stedelijke omgeving. Ik denk dus eerder aan een voormalig gebouw (kapel?) met kenmerken uit de neogothiek die omgevormd werd tot een woning of boerderij.

Tot 1945 was het een huis zonder landbouwgebouwen... Weet iemand of de spitsbogen echt naar de gotiek verwijzen ?

Een webstek die beslist de moeite is om te raadplegen is het Nederlandse Architectenweb. Een onderdeel daarvan is Archipedia. Men kan zoeken op trefwoord, maar als men even naar beneden scrolt krijgt met aan de rechterzijde in het grijsblauw een menu waar men kan kiezen voor architectuurstromingen, bouwkundige termen, architectonische termen, enz. enz.
Zie eens wat er te lezen is betreffende de neogotiek en betreffende de spitsboog.

Is de omlijsting van de ramen in witte gekapte natuursteen of met voorgevormde bakstenen afgeboord.
In het eerste geval kan het om een gotisch raam, dus laat middeleeuws, gaan. Indien het afgezoomd is met bakstenen profielen is het voorzeker neogotiek dus laat 18de eeuws of 19de eeuws.
Heeft de kelder een kruisgewelf met ribben in witte natuursteen?
Hoe is de toegang naar de kelder, met een wenteltrap?

Dit is inderdaad zeer eigenaardig, die kelders moeten een speciale functie gehad hebben.
Los daarvan vermoed ik dat het niet om een oud gotisch gebouw of onderdeel gaat, de vensteromlijstingen in voorgevormde bakstenen zijn typisch voor de neo-gotiek. Eigenaardig is ook de wat willekeurige inplanting van de ramen die een verschillende functie van de vroegere achterliggende kamers doen vermoeden.

Wat bedoel je met 'neo-gothiek' ? Kun je dit huis dateren ?

Einde 18e eeuw maar eerder negentiende eeuw.

Nee, ik ben er zeker. Volgens mij is het eind 16de of begin 17de eeuw. Gezien het uiterlijk van baksteen dateert het huis op z'n laatst uit de 17de eeuw...
Er is blijkbaar een misverstand over het begrip 'neo-gothiek'...

Bissezeele schreef:Volgens mij is het eind 16de of begin 17de eeuw. Gezien het uiterlijk van baksteen dateert het huis op z'n laatst uit de 17de eeuw... Er is blijkbaar een misverstand over het begrip 'neo-gothiek'...

Persoonlijk denk ik dat het probleem niet ligt bij een misverstand over het begrip neogotiek. Neogotiek is wat het is, een bouwstijl uit de tweede helft van de 18de eeuw en de 19de eeuw. Het probleem zit in de datering van dit huis, dat veel onopgeloste vragen kent. Welk soort huis was dat oorspronkelijk? Een huis met kelders die aan wijn, bier of kaas doen denken, een huis dat volledig vrij stond in de velden zonder deur aan de zuidkant maar wel aan de noordkant, een huis met vrij weinig vensters en deze die er waren lijken op een religieus aspect te wijzen…
Voor datering kan men zich op veel verschillende elementen baseren.
Er is de bouwstijl. Als die spitsbogen op gotiek wijzen zou men inderdaad eerder natuursteen verwachten als omranding van vensters en als ribben van kruisgewelven. De omranding van de spitsbogen en de gewelven lijken dus eerder op neogotiek te wijzen (bij gelegenheid eens Brugge bezoeken!).
De datering die zou voortvloeien uit de bouwstijl lijkt dan weer niet te kloppen met de ouderdom van de gebruikte materialen (Bissezeele lijkt er nogal zeker van dat de gebruikte bakstenen van veel vroeger dateren. Heeft dat te maken met de sporen van een steenbakkerij een paar straten verder ?) Er waren mogelijks verbouwingen en restauraties. Mij is het geval gekend van een gebouw dat volledig verwoest was en waarbij men bij de heropbouw de oude datumsteen die men nog teruggevonden had opnieuw in de topgevel heeft ingemetseld.
Wellicht moet men in dit geval hier gaan zoeken naar een dateringsweg waarover nog niets geschreven werd, namelijk de geschiedkundige documenten: de geschiedenis van de mensen die er woonden, verkoopakten, lokale geschiedenisbronnen, enzovoort.

Bissezeele schreef:Kent u die hoeve ?

Dat is de "Ferme du Ham" in Sint-Momelijn, naast het Bois du Ham.
Dit bos behoorde ooit tot de Sint-Bertinusabdij van Sint-Omaars. Zo vermeldt De Coussemaker die het Cartularium van de Sint-Bertinusabdij bestudeerde, dat er eind april 1222 vermeld stond dat "Michel de Boulers, connétable de Flandre, promet à l'abbaye de Saint-Bertin de ne jamais prendre logement ou convoquer des assemblées dans la maison ou cour de la forêt du Ham appartenant à l'abbaye."

Na de hoeve Ducourant in Herzeele (17de eeuw)... hier is de schuur Ducourant in Oudezeele gebouwd in...2009! Het is uniek in Frans-Vlaanderen; de schuur is echt nieuw (geen restauratie of wederopbouw).

Antwoord: In Morbecque (bij Hazebrouck).


Hieronder foto's van de boerderij in Oudezeele waar mijn grootvader geboren en opgegroeid is...

La merveille des merveilles selon moi. Cette ferme typique est complètement intacte, 'dans son jus'... Bien qu'inhabitée depuis longtemps, les abords sont entrenus et les toitures semblent en bon état... C'est assez miraculeux.