Oud meubilair in Frans-Vlaanderen

De Sint-Denijskerk in Noordpeene bezit een doopvont in zwarte steen van Doornik van de 12de eeuw !



Hebben jullie zo oude doopvonten in Belgisch-Vlaanderen en Nederland ?

De preekstoel van Winnezele (naast Steenvoorde) is de oudste van F-VL. Ze was oorspronkelijk in een kerk (de kathedraal ?) van Ieper. Ze was gemaakt in 1550 ongeveer !

Een uniek meubel want ouder dan de beeldenstorm (die in 1566 in...Steenvoorde is begonnen...) !

De panelen (in gotische stijl) van de preekstoel werden in 1977 gestolen. Dankzij de efficiente actie van de nieuwe kamerlid...Jean-Pierre DECOOL (hij verdedigt het Frans-Vlaamse erfgoed in alle betekenissen) werden de panelen in...Leuven gevonden. Ze zijn terug in Winnezele sinds het vorige jaar.



Hebben jullie zo oude preekstoelen in Belgisch-Vlaanderen en Nederland ?

Ik vroeg hierboven of er zo oude doopvonten zijn als deze van Noordpene in Belgisch Vlaanderen...

Het antwoord is : JA in Zillebeke.




Als jullie hebben het begrepen heb ik het onderwerp "Oude gebouwen en oud meubilair" gesplitst...
Er zijn nu twee onderwerpren :
_ Oude gebouwen uit Frans-Vlaanderen.
_ Oud meubilair uit Frans-Vlaanderen.

Bissezele schreef:Hebben jullie zo oude doopvonten in Belgisch-Vlaanderen en Nederland ?

Mag ik eerst en vooral de aandacht trekken op een gloednieuwe webstek van het Franse Ministerie van Cultuur over doopvonten. Klik hier.
Een verzorgde inleiding betreffende Romaanse doopvonten in België is te vinden op volgende stek. Klik hier.

In de Koninklijke Musea voor Kunst en Geschiedenis is blijkbaar niet alleen de afgebeelde Romaanse doopvont in Maaslandse kalksteen uit de 12de eeuw afkomstig uit Tongeren te vinden (klik hier), maar ook de eerste doopvont in Maaslandse blauwe hardsteen, daterend uit de Romaanse periode omstreeks de 12de eeuw en afkomstig uit de kerk O.L.Vrouw in de Wijngaard van Veerle, zou er tot de collectie behoren. Ze werd in 1818 aan het museum geschonken (klik hier.)
Voor een uitvoerige bespreking van de doopvont van Zedelgem (tweede helft 12de eeuw) verwijzen we naar volgende webstek. Klik hier.
De doopvont van Zillebeke (reeds vermeld door Bissezele) dateert van 1149. Klik hier.
Verder is nog te vermelden:
- De hardstenen vroeggotische doopvont op romaans voetstuk van de Sint Odulfuskerk van Borgloon. Klik
hier.
- De romaanse doopvont uit de 12de eeuw van de Onze-Lieve-Vrouw van Alsemberg kerk te Alsemberg. Klik hier.
- De doopvont uit de Sint-Pieterskerk te Kortessem. De hardstenen doopvont heeft een romaans voetstuk (daterend uit de 13de eeuw). De kuip zelf vertoont eerder gotische kenmerken en is vervaardigd in de 15de eeuw. Klik hier.

Ik ben onlangs naar een tentoonstelling geweest in de St Pietersabdij van Dendermonde en daar hadden ze een afgietsel gemaakt van het doopvont van de kerk van Dendermonde dat dateert van 1100. Jammer genoeg was de kerk nog niet open,maar ik zal eens terug gaan en er een foto van maken deze zomer.

http://images.google.be/images?hl=nl&um=1&q=Doopvont+OLV-kerk+Dendermonde&sa=N&start=0&ndsp=20

Ik kan jammer genoeg de foto's niet uitvergroten op Flickr.

De meest indrukwekkende kerk is de St Leonarduskerk van de stad Zoutleeuw in Brabant nabij St Truiden. De kerk bleef gespaard van de beeldenstorm en de franse revolutie waardoor zij een goed beeld geeft van de religieuze cultuur voor de beeldenstorm. Het oudste beeld is Ottoonse kunst van ca 1000. Maar alles in de kerk is vrij oud.
Het zijn natuurlijk wel grotendeels werken van Brabanders en Antwerpse Smeden. Maar ook elementen zoals heiligenverering, 7 weeen van onze lieve vrouw kun je er terug vinden.

Deze foto's laten duidelijk de rijke collectie zien van de kerk
http://www.flickr.com/photos/vdbann/sets/72157606598195063/

Het Stadje Zoutleeuw telt ook nog een Lakenhalle en stadhuis en is een zeer rustige plaats. Zoutleeuw kende vooral haar hoogtepunt ten tijde van de late middeleeuwen maar verviel nadien tot een soort dorp in de 17de-18de eeuw. De bevolking trok weg uit de streek. Zoutleeuw had wellicht ook geen geld meer om een barokinterieur te bekostigen.
Waardoor Zoutleeuw tegenwoordig de kleinste stad is van het hertogdom Brabant ondanks ze ca 1450 wel bij de grotere steden hoorde. Ze werd in bevolkingsaantal ingehaald door vrijwel iedere vrijheid en stad van Brabant. Ik geloof dat Zoutleeuw zelfs nog de top 70 haalde van de grootse steden in de Nederlanden op de 236 steden. Eeklo die toen plaats 100 had en Damme zijn nu groter. Ik vermoedt dat Zoutleeuw nu ergens achteraan zou eindigen naast de Luxemburgse steden.

HET MEESTERWERK van de Frans-Vlaamse kunstenaar Joseph Dezitter, de held van dit forum (met Priester Lamps, maar ook met...Yolande Moreau en Elise Ovart-Baratte) :









Herkennen jullie de belforten (en dus de steden) ?







Als de groote klokke luyd, de klokke luyd
De Reuze komt uyt
Keere u e’s om de Reuze, de Reuze
Keere u e’s om de Reuze kom

Moeder, hangt den pot op’t vier,
De reuze komt hier
Keere u e’s om, de Reuze, de Reuze
Keere u e’s om Reuze kom

Moeder, snyd een booteram
De reuze is gram
Keere u e’s om de Reuze, de Reuze
Keere u e’s om de Reuze kom

Moeder ontsteeck’t beeste bier, ’t beeste bier
De Reuze is hier
Keere u e’s om, de Reuze, de Reuze
Keere u e’s om Reuze kom

Moeder,stopt al ras het vat
De reuze is zat
Keere u e’s om, de Reuze, de Reuze
Keere u e’s om Reuze kom

Moeder, geeft maer kaes en brood
De reuze is dood
Keere u e’s om, de Reuze, de Reuze
Keere u e’s om Reuze kom

Als den boer, zyn poeper opstak, zyn bellege kloenk
Zyn zakje sproeng
Keere u e’s om, de Reuze, de Reuze
Keere u e’s om Reuze kom

Bron : http://www.taliretaloure.com/site/article.php3?id_article=119

Alors beste vrienden ? Welke belforten en welke kerk (want er is minstens één kerk) kunnen we zien op dit prachtige meubel ? En welke reuzen (het is inderdaad een beetje moeilijker) ?

Bissezeele schreef:Wat is dat ? Van wanneer dateert dit meubilair ?
Waarom een 'toren' ? Kan iemand het uitleggen ?
Een aanwijzing : dit is een liturgisch meubilair...uniek in Frans-Vlaanderen...
Bestaat zoiets ergens in Belgisch Vlaanderen ?
Er is geen 'spoor' van het meubilair dat we zoeken in het - relatief bewaard - koor van onze kerk...
De foto was natuurlijk genomen tijdens de eerste wereldoorlog.

Dit is dus de tabernakeltoren of eucharistietoren van de kerk van Vleteren, uit het einde van de 16de eeuw. Soms spreekt men van zes elementen, soms over vijf verdiepingen en een pelicaan er bovenop. Soms beperkt men zich tot de beschrijving van de drie laagste verdiepingen, die ook de grootste zijn.
In Zoutleeuw is er een sakramentstoren van 1550-52. Ook in Tongerloo zou er een grote tabernakeltoren geweest zijn.
Dat de eucharistietoren niet te zien is op de foto van de door de oorlog beschadigde kerk komt omdat de eucharistietoren in april 1918 gedemonteerd werd en in veiligheid gebracht. Zie de fiche van het ministerie van cultuur: tour eucharistique.

Hebt u informatie over deze preekstoel ? (kerk, oorsprong, recente geschiedenis, beschrijving...)

Bissezeele schreef:Hebt u informatie over deze preekstoel ? (kerk, oorsprong, recente geschiedenis, beschrijving...)

Verwijzen we alvast naar de foto en de info hoger op deze bladzijde en naar de info binnen een andere rubriek van dit forum.
Deze preekstoel van Winnezele staat pas sedert 1804 in Winnezele. Ze is afkomstig van de Sint-Maartenskerk van Ieper waar Jansenius er nog op gepreekt heeft in de jaren 1635-1638. Volgens het Franse ministerie van cultuur dateert ze van de eerste helft van de 16de eeuw en volgens Bissezeele van ongeveer 1550, dus voor de beeldenstorm. En de beeldenstormers zijn ook in Ieper een paar dagen bezig geweest. Tot hiertoe hebben we geen informatie over de wijze waarop ze aan de vernieling kon ontkomen. (Hebben de Calvenisten zich daar vooral op 'beelden' gericht ?)
We denken dat het mogelijk is dat de eucharistietoren van Vleteren dateert van na de beeldenstorm.

een aanwijzing :

een tweede aanwijzing : oorspronkelijk in Terwaan (Thérouanne)...

Bissezeele schreef:Wat is dat ?

Dit is een koorafsluiting uit de Sint Vaast kerk van Linde (en waarschijnlijk afkomstig uit Terwaan/Terenburg). Houten, laat middeleeuwse, gepolychromeerde beeldjes van de twaalf apostelen. In het midden de kroning van OLV. Van de twee figuren naast OLV zou de ene Sint-Paulus moeten zijn terwijl de andere de H.Drievuldigheid voorstelt.

Is het een afbeelding van de kapel van Sint-Mildreda (Sint Mulders)in Merkegem/Millam ?
Is het van de kunstenaar Pieters uit Duinkerke ?

Een interessante foto !
Is de foto genomen in 'La Taverne flamande', Rue de Merckeghem te Millam ?
Op de achtergrond zou het dan de 'Galgeberg' zijn.

'Galgeberg' ? Is er geen verwarring met de Recolletenberg... of heet 'la montagne de Merckeghem' ook 'Galgeberg' ?

De 'Recolettenberg' is toch gewoon een andere naam voor de 'Woumenberg' bij Kassel.
Als ik mij niet vergis ligt bij 'De hoogte van Merckeghem' toch de 'Galgeberg', en die zien we op de foto.

Volgens het Napoleontisch Kadaster van 1853 ligt de "Galghe-Berg in Merkegem tussen de Chemin de Watten (Z) en de Aerde straete (dit deel heet nu 'rue du bois') (N), de grens met Millam (W) en de Wezelstraete (Rue de la Belette) (O).

Is het de 'kerkmeestersbank' of 'koorgestoelte' in Vlaamse barok (17de eeuw) in de Sint-Omaarskerk van Bambeke ?