De vergeten (of verzwegen?) Vlamingen van Frankrijk

Naast Elisabeth staat de molenaar van toen Maurice Deschodt, ze staan voor de Briaerde- of Deschodtmolen in Wormhout. Maurice was zoals z'n vader Abel een liefhebber en kenner van molens. Elisabeth is in de oude Vlaamse klederdracht gekleed met de wijde "neusdoek" en de kantenmuts van haar grootmoeder. Ze draagt een hullepander; een mandje met dubbele deksel.

Een oude foto, uit de vorige eeuw van een andere vergeten Frans-Vlaamse voorman.
Een groep vrienden verzamelden zich rond Jules Beck (1858-1949) van Rozendaal. 
Bemerk ook vierde van rechts j.M. Gantois.
Jules Beck publiceerde veel volkskundige bijdragen over Vlaamse madonna's, Vlaamse meubels en huizen, over reuzen, over het leven op het platteland.
Hij woonde in een mooi Vlaams huis in de duinen.

Wie weet er meer over Jules Beck, artikels,... ?

Wie is deze te weinig bekende en verdienstelijke Frans-Vlaming ?
Hij had belangstelling voor de taal en cultuur van z'n voorouders en op 25-jarige leeftijd vervolmaakte hij z'n Nederlandse moedertaal.  Hij had ook een grote belangstelling voor beeldende kunst en zo wordt hij conservator van de musea in z'n stad.
...Een Vlaams regionalist

Dat is Jules Emiel Van den Driessche.
Hij is op 21 juli (niet juni)1898 geboren in Toerkonje.  Hij wordt conservator in het musée du tissu d'art, en hij is gestorven op 11 januari 1965 (niet op 30 januari).
(Deze correcties zijn medegedeeld door zijn zoon Joël-B Van den Driessche.)

Eerst is hij advokaat aan de balie van Rijsel maar wordt later voorzitter van de Kamer van Koophandel in z'n
geboortestad Toerkonje.  Z'n hele leven heeft hij getuigd van de grote belangstelling voor beeldende kunsten.
Vanaf 1923 publiceert hij artikels over Frans-Vlaanderen en Vlaanderen, o.a. in het tijdschrift 'Mercure de Flandre', uitgegeven door Valentin Bresle.  In 1928 verschijnt ven hem een lijvige 'Une Histoire de Tourcoing' in twee delen.  
In 1926 treedt hij op als spreker voor de Vlaamse Wetenschappelijke Congressen in Gent.  
Ook na de oorlog werkt hij mee aan 'Notre Flandre' en 'Ons Erfdeel'.  In dat laatste tijdschrift verschijnt van zijn hand "Quarante ans au service de La Flandre', in dienst van de Nederlandse cultuur.  De Vlaamse schilderkunst genoot z'n bijzondere aandacht.  
Z'n bibliografie beslaat 4 bladzijden, kleine druk, in 'Ons Erfdeel' (IXe jg,nr3,7-10).  In al z'n bijdragen komt hij naar voren als een Groot-Nederlander, een bekwaam econoom en een erg belezen historicus.

De bibliografie van Jules-Emmanuel van den Driessche verschenen in Ons Erfdeel kan geraadpleegd worden via de Digitale Bibliotheek van de Nederlandse Letteren.
http://www.dbnl.org/tekst/_ons003196601_01/_ons003196601_01_0057.php

In dat nummer verscheen ook een In Memoriam geschreven door Jozef Deleu.
http://www.dbnl.org/tekst/_ons003196601_01/_ons003196601_01_0056.php

In Neerlandia. Jaargang 63 van 1959 stond een artikel: "Mr. v.d. Driessche een verdienstelijk Frans-Vlaming 60 jaar"
http://www.dbnl.org/tekst/_nee003195901_01/_nee003195901_01_0013.php

In Neerlandia. Jaargang 65 van 1961 verscheen een artikel: "Koninklijke onderscheiding voor de Frans-Vlaming Dr. J.E. van den Driessche"
http://www.dbnl.org/tekst/_nee003196101_01/_nee003196101_01_0075.php

J.E. Van de Driessche : "Un Régionaliste Flamand peut-il être Monarchiste ?"

Een belangrijke vraag voor al degenen die zich interesseren voor het Vlaamse regionalisme is of het
mogelijk is dat een Vlaming tegelijk monarchist is en regionalist ?

J.E. van de Driessche schreef in 1927 het goed gedocumenteerd artikel in 'Mercure de Flandre' :
'Un Régionaliste flamand peut-il être Monarchiste' ?
Hierin behandelt hij de houding van de Franse Koningen, Lodewijk XIV en Lodewijk XV tegenover de Nederlanden, meer bepaald tegenover Frans-Vlaanderen.

Deze tekst is in het Nederlands vertaald en aangevuld met gegevens die het ondermijnend werk van de 
koningen bevestigen.

zie het artikel : 'J.E. van den Driessche over Frans-Vlaanderen onder de Franse overheersing' Jaarboek Zannekin nr. 29 (auteur Cyriel moeyaert)

J.E. Van den Driessche als kriticus :

Wie is deze oude Vlaming, die in 1978 een van de oprichters was van Radio 'Uilenspiegel' ?
"....Door m'n werkgever (de staat) werd ik 10 jaar naar Parijs gedeporteerd....We plaatsen geen bommen, zoals de Bretoenen en de Corsicanen, maar de Vlamingen in Frankrijk voelen zich in hun voortbestaan bedreigd,..."

Van welke vergeten Frans-Vlaming is deze grafsteen ?

Dit is de grafsteen van Lodewijk Treutenaere.

L. Treutenaere was in 1803 in Hazebroek geboren en werd in 1825 in Kamerijk tot priester gewijd.  Hazebroek hoorde toen tot het bisdom Kamerijk.  
Hij werd tot kapelaan benoemd in Kaaster in 1826.  Hij was pastoor in Terdegem vanaf 1834 en in Hondegem vanaf 1852.
Hij stierf er al in 1858, 55 jaar oud.
Hij was een vurig priester, vooral begaan met de kinderen, de ouden van dagen en de behoeftigen.  Voor de laatste ontzegde hij
zichzelf soms het nodige.
Hij was lid van het 'Vlaemsch Comiteyt' (Comité Flamand de France).  Wegens zijn zwakke gezondheid is hij maar twee keer aanwezig geweest op een bijeenkomst van het Comité.  Hij stelde een schitterende verdediging op voor het onderwijs in het Nederlands tegen degenen die dit onderwijs ter discussie stelden.  Hij triomfeerde.  Hij stuurde zijn tekst dan ook nog naar de academische raad ( conseil académique) in Dowaai, met de vraag om een onderzoek in te stellen.  De raad ging daarmee akkoord, maar het het Nederlands onderwijs moest gepaard gaan met Frans onderwijs.  Sindsdien werd het onderwijs van de Nederlandse catechismus in beide arrondissementen Duinkerke en Hazebroek getolereerd.
Hierop gaf Treutenaere een boekje uit met spraakkunst en oefeningen, gedrukt in Hazebroek in 1850.  De oefeningen bevatten korte Nederlandse zinnetjes en een Nederlands-Franse woordenlijst.

In het Bulletin du Comité flamand de France van 1857 staat een overlijdensbericht van de hand van Raymond de Bertrand.
http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5529919r/f305.image

Treutenaeres grafsteen stond (staat?) tegen de apsis aan de buitenkant van de kerk van Hondegem toen de foto genomen werd.
De parochie zou uit dankbaarheid na z'n dood voor die grafsteen gezorgd hebben.
We weten niet of die grafsteen er nog staat. Ze hebben hem toch niet weggegooid ? Of anders vragen aan de burgemeester waar die naartoe is.

Waar is deze foto genomen ?
Wat weet je van hem ?
'...nauwe kontakten tussen de bewoners van de Franse en Belgische Westhoek zorgen voor het behoud en de belangstelling voor de oude moedertaal...'

Op wiens grafsteen lezen we deze tekst, en waar ?
Deze Frans-Vlaming heeft een voordracht gehouden in het Nederlands op de Frans-Vlaamse cultuurdag te Waregem, op 25 augustus 1963.

Deze tekst lezen we op de grafsteen van Nestor Depoers (1921-1996) te Zegerskappel.  Nestor was afkomstig uit de wijk Spreeuwkot, was priester-leraar en directeur van de landbouwafdeling in Hazebroek.
Hij was overtuigd en strijdend Vlaming.  Hij richtte een vrije cursus Nederlands op in Hazebroek en gaf ook Nederlands aan z'n toen nog meestal Vlaams sprekende leerlingen van z'n landbouwschool.  Hij dacht er zelfs aan om met hen Vlaams toneel te spelen.  Hij deed ook aan volkskunde en bezat een mooie verzameling dia's van huizen met strodak in Frans-Vlaanderen.  Hij heeft daarover met diavoorstelling een spreekbeurt gehouden op een cultuurdag in Waregem.  Hij ging bijvoorbeeld ook naar feestjes voor ouden van dagen in Eke, waar hij Vlaamse liedjes opnam.  Hij heeft ook gezorgd voor dat Nederlands spreekwoord op z'n graf en zei : "De Belgiekenaars zullen dan naar m'n graf komen kijken".
De vraag is nu : waar is z'n schat aan dia's na z'n dood beland ? Comité Flamand ?
Hij had ook een oom : Treutenaere Louis, een boer uit Zegerskappel van wie ik veel boeiende woorden en zegswijzen gehoord heb.  Hij was ook aanwezig op de Vlaamse Volkshogescholen in Hazebroek waar Jan Paul Sepieter een van de bezielers van was.  Robitaille van Hazebroek was een van z'n leerlingen die ook lange jaren leraar Nederlands geweest is.
Hij is een biografie waard.

De eerste bladzijde uit de voordracht van Nestor Depoers :
DE LANDELIJKE WONING IN FRANS-VLAANDEREN


Een foto van Nestor van een woning met 'Fries dak'...weet je waar ?

Wie is deze Frans-Vlaming en wat weet je ervan ?

" Gy klapste lyk een boek mee vele bladen...."

Wie is dat ?