De kerken van Frans Vlaanderen

Bissezeele schreef:Weet u of er een neogotisch schip is achter de oude toren ? De tweede foto laat het denken (want men ziet één dak)...

Wikimedia publiceert een foto met een mooi zicht op toren en schip.
- Op de Franse Wikipedia is te lezen:
L'église Saint-Omer de Brouckerque est une église située à Brouckerque et datant du XVIIIe siècle, à lourde tour carrée datant du XVIe siècle à laquelle est accolée une petite tour carrée octogonale. Ses étroites meurtrières indiquent qu'elle a dû être un refuge fortifié. À l'intérieur, se trouvent une tribune d'orgues et des fonts baptismaux originaux datant du XVIIIe siècle, le couvercle de la cuve étant soutenu par une potence en fer forgé.
- Bij Van Overstraeten (De Nederlanden in Frankrijk) lezen we:
mooie vervallen St-Omaarskerk 16e e., gerestaureerd 1698 en zeer sterk in 1891; machtige westertoren (14e e.), in gele baksteen, met hoge steunberen en achthoekige hoektoren; smeedijzeren haal of galg om het zware doopvontdeksel te verplaatsen (18e e.); orgelkast uit de abdij van Waten en oksaal op twee gedraaide zuilen, einde 18e e.; r. onderaan, beeld van Appolonia (17e e.); twee fraaie biechtstoelen.
-In zijn boek 'Flandre française' schrijft Philippe Despriet: "La puissante tour occidentale de l'église St-Omer domine le paysage plat et ouvert. Elle date du XVe siècle et est construite de brique jaune et a une tourelle d'escalier octogonale. Il ne reste que quelques parties anciennes de l'église basse: avec les réparations radicales en 1891 on a mis les trois nefs sous un toit.

Wat we van het schip zien dateert dus van 1891. Het gaat om een verbouwing waarbij drie beuken onder één dak werden geplaatst. Nergens benoemt men de stijl die wellicht niet zuiver is. Vermoedelijk hebt u gelijk en is neogothiek de best benaderende term voor het beeld van buitenaf.

Welke kerk is het ? Een vreemde kerk trouwens... en volledig gerestaureerd want de gemeente is rijk en behoort - dus - tot geen enkele intercommunale...

Bissezeele schreef:Welke kerk is het ?

De oplossing werd gemakkelijk gemaakt door de toevoeging dat de gemeente tot geen enkele communauté de communes behoort. Dat zijn er maar vijf: Blaringem, Hazebroek, Waalskappel, Waten en Spijker.

Op de foto zien we de Sint-Maartenskerk van Blaringem gebouwd tussen 1518 en 1611. De 45 meter hoge vierkante westertoren met vier hoge steunberen is opgetrokken in baksteen en in natuursteen van Markize. De toren werd wellicht opgetrokken als element van een verdedigingssysteem. Blaringem is gelegen op de grens van Vlaanderen en Artesië. In de tweede wereldoorlog gebruikten de Duitsers de toren als observatiepost met een Engels bombardement als gevolg waardoor de kerk ernstig beschadigd werd. De kerk die oorspronkelijk een hallenkerk was met drie beuken, werd overdekt met één dak (hoewel de bronnen die we raadpleegden geen volledige zekerheid gaven dat die verandering naar één dak pas van na de tweede wereldoorlog zou zijn).
De toren bevatte oorspronkelijk drie klokken waarvan er twee werden weggehaald tijdens de revolutie. Recent kwamen er weer twee klokken bij.
Veel bronnen verwijzen naar het werk van Abbé Charles Trocmé, "Blaringhem, le village et la paroisse au cours des siècles" (1990). Het werk zou te koop zijn op het gemeentehuis van Blaringem.

Bissezeele schreef:U kent natuurlijk deze kerk... Misschien de meest interessante kerk van Frans-Vlaanderen...

Dit is de laatgotische Sint-Maartenskerk van Arneke.
Dit is de kerk waar Sint Goewaert vereerd wordt, onder andere met een novene begin mei.
De kerk is bijzonder wegens zijn mooi meubilair en rijke versiering.
Er is het orgel, het altaar, de retabels, de preekstoel, de muurversieringen (zie uw bijdrage van 22.02.2009), ook brandglasramen, een draaghemel, ...
Een reeks foto's is te bewonderen op de webstek van Naturaimer.
In Bollezele wordt de rijkdom van de kerk toegeschreven aan de verering van de heilige Wandrille en de bedevaarders die daarop afkomen. Heeft de rijkdom van de kerk van Arneke te maken met de verering van Sint Goewaert, of is er een andere reden?

Bissezeele schreef:Waarom is deze kerk zo bijzonder ?

Dit is de Sint-jan-de-Doperkerk van Buisschure. Door herhaalde verbouwingen staat de toren nu aan de oostzijde, kant van het koor. Gewoonlijk is het koor naar het oosten gericht en staat de toren aan de westkant (tenzij het gaat om een vieringtoren).

Antwoord : Steenbecque (Steenbeke)

Bissezeele schreef:En deze bijzondere kerk ? Is de foto in Vlaanderen genomen ??

Dit is de Sint-Pieterskerk van Tienen aan de Leie (Thiennes), buurgemeente van Ariën aan de Leie. Van Overstraeten (De Nederlanden in Frankrijk) spreekt over een Vlaams-gotische kerk van 1550. Er zouden evenwel delen van de kerk zijn die teruggaan tot de 13de eeuw.
Voor de burgemeester van Thiennes is er geen twijfel dat zijn gemeente in Vlaanderen ligt. Op de webstek van de gemeente kunnen we lezen: "Soyez les bienvenus sur le site de la Commune de Thiennes, village le long de la Lys, limitrophe avec le Pas de Calais. J'espère que vous pourrez par le biais de notre site, découvrir notre petit village de Flandre, et que vous trouverez tous les renseignements que vous cherchez."
Tienen behoorde tot het graafschap Vlaanderen, bisdom Sint-Omaars. In 1745 werd het zelf een graafschap samen met Blaringem en Steenbeke (Boezegem blijkbaar niet…).
Op deze kaart van Artesië uit 1704 is duidelijk te zien dat Tienen, Blaringem, Boezegem en Steenbeke in Vlaanderen liggen. (Kies 'affichage' en dan 'zoom'.)
In de studie Délimitation du flamand et du français dans le nord de la France van E. de Coussemaker van 1857 blijkt dat de Thiennes toen volledig verfranst was. Blaringem en Boezegem waren toen tweetalig met overwicht voor het Frans. Steenbeke was tweetalig met overwicht voor het Vlaams.

Bissezeele schreef:
Welke kerk is het ?
Weet u iets over de retabels, het oude portaal, het centrale schip en de zijschepen ?
Hebt u foto's en/of informatie over de graaftsteen in het NL (tegen de zuidelijke gevel denk ik) ?

Dit is de Sint-Omaarshallenkerk van Bavinkhove.
Zeer veel informatie is er niet te vinden. Hieronder enkele gegevens afkomstig van het Franse Ministerie van Cultuur en van Van Overstraeten (De Nederlanden in Frankrijk).
Het is een kerk van de 16de eeuw in gotische stijl. Laatgotische vensters. Twee steunberen kunnen nog romaans zijn. De westgevel van de middenbeuk is van ijzersteen. In het midden zit een (gerestaureerd) rondbogig portaal. Volks gesneden koppen vormen lange rijen aan de zoldering. De kerk is gewijzigd in 1704. Het koor is van 1763. Onder het rechter zij-altaar is er een mooie graflegging. Het zij-altaar is toegewijd aan Sint Nicolaas. Er is een tabernakel, retabel, beelden en een schilderij over de marteling van een heilige.
Tabernakel op het hoofdaltaar.
Fraai houten tabernakel op het Onze Lieve Vrouwaltaar.
Er is ook een houten beeldje uit de 16de eeuw Kristus op het kruis en een 18de eeuwse buste van Sint-Antonius. Verguldhouten Sint-Annakrans. Orgel van 1784 in Lodewijk XV stijl. Smeedijzeren communiebank; wandbeschot van de 18de eeuw.
Het torentje is in 2006 gerestaureerd.
Zoals de kerk van Ochtezele en Arneke heet deze kerk ook heel wat metseltekens.
Buiten de kerk zijn er grafstenen van 1537 en 1724.
De eerste grafsteen met gegraveerde afbeelding is deze van van Jean van Cappel gestorven in 1537.

Antwoord : Arneke (Bij Kassel)

Bissezeele schreef:Kent u deze kerk ? Ze heeft blijkbaar een 'ingewikkelde' geschiedenis...

Dit is de kerk van O.L.V. Tenhemelopneming van Ruischeure.
In 1928 werd deze kerk grondig herbouwd. Men draaide de oriëntatie om. De vieringtoren werd ingangstoren langs de oostzijde van de kerk.

Een - indrukwekkend! - aanwijzing...