De kerken van Frans Vlaanderen

Bissezeele schreef:
In welke kerk vindt men deze ex-votos ? Wat is hun betekenis ? Kent iemand de geschiedenis van de kerk in kwestie ? Zijn er andere tradities i.v.m. onze kerk ?

Dit is de kapel van O.L.V. ter Duinen in Duinkerke. Het ligt nu langs een van de drukke stadslanen (Rue du Leughenaer), maar stond oorspronkelijk in de Duinen. In 1406 ontsprong een bron naast een in het zand gevonden houten Lievevrouwebeeldje. Het beeldje heet dan ook O.L.V. van de Bron. Er werd een kapel gebouwd en dit werd een bedevaartsoord voor vissers. Keizer Karel bezocht het kapelletje in 1549 en Lodewijk XIV in 1671. Het kapelletje was dan een hele tijd bijna niet toegankelijk omdat het ingesloten zat in de versterkingen van Vauban. Tijdens de Franse revolutie vloog het in de lucht omdat men er een munitieopslagplaats had ingericht. In 1816-1818 werd het dan herbouwd tot het huidige gebouw, dat evenwel nog eens grondig werd gerestaureerd in 1953.
Een ex-voto is een voorwerp dat men plaatst in een bedevaartsoord als dank voor een verkregen gunst. Meestal houdt het voorwerp verband met de gunst. In een schipperskapel is het dus niet verwonderlijk als men er bootjes aantreft. Een soortgelijke visserskapel kan men bezoeken in Heist-aan-zee.
Het O.L.V.beeldje wordt ook door vissersvrouwen gedragen in processies. Ook bij zeewijdingen wordt het beeldje meegedragen.

Bissezeele schreef:Welke kerk is het ? Kunt u haar omgeving beschrijven ?

Dit is Ochtezele aan de Penebeek.

Bissezeele schreef:Welke kerk is het ? Wat gebeurde er tijdens de tweede wereldoorlog ?

Dit is de kerk van Soks. De kerk had heel wat oorlogsschade. Het meest opmerkelijke was wellicht dat de toren geraakt werd door een obus. De toren werd pas in 1957-61 hersteld en het is pas sedert Allerzielen dit jaar dat er opnieuw een klok in de toren luidt.

Bissezeele schreef:Welke kerk is het ? De kerk is heel bekend voor een pelgrim... Weet u iets over de pelgrim ? En de geschiedenis van de kerk ?

Dit is de Sint-Wandrillekerk van Bollezele. Dat de beschermheilige Sint-Wandrille is, zou teruggaan op het feit dat monniken van de Sint-Wandrille-abdij bij Rouen voor de Normandiërs op de vlucht waren met de relikwieën. De Normandiërs konden gestopt worden nabij Bollezele.
Volgens Van Overstraeten zou de kerk herbouwd zijn in 1606 op overblijfselen van nog een oudere kerk. Alleen koren en dwarsbeuk zijn oud. Mooie vieringtoren en laatgotische vensters. De kerk werd vergroot in 1778 en gedeeltelijk herbouwd in 1879-80 (de drie beuken van het schip).
Dat de kerk vrij rijk versierd is staat wellicht niet los van haar functie als bedevaartsoord. In Bollezele wordt O.L.V. van de Bezoeking vereerd. De verering zou begonnen zijn met een verschijning van Maria op de oevers van de IJzer (daar zou nu nog een beeld staan). Volgens de legende zou er in 1429 een eerste wonder gebeurd zijn. Ouders die hun ongedoopt kind hadden begraven, kregen in een droom de aanbeveling hun kind terug op te graven. Ze droegen het naar de kerk waar het gedoopt werd en meteen terug levend werd. Na dit wonder volgden nog een aantal genezingen van ziekten en verlammingen. In 1510 was er pest in Bollezele, Arneke en Rubroek en na het inroepen van de hulp van OLV van de Bezoeking zou de epidemie gestopt zijn. Dan is er ook nog het verhaal van een Britse koning die dank zij missen in Bollezele opgedragen een langverwachte zoon kreeg. Heden ten dage wordt OLV van de bezoeking vooral aanroepen door vrouwen die een kind verwachten of willen verwachten.
De functie van bedevaartsoord heeft welstand gebracht voor dorp en kerk.

Een aanwijzing :

Bissezeele schreef:Welke kerk is het ?

Dit is de Sint-Joriskerk van Krochte. De foto eronder toont het retabel van het Sint-Niklaasaltaar.

Bissezeele schreef:Welke kerk is het ? Kent u haar geschiedenis ?

Dit is de Sint-Samsonkerk van Ebblingem. Over die kerk hebben we echter weinig informatie gevonden. Op de webstek van het Franse ministerie van cultuur is er slechts een beschrijving van het orgel. Van Overstraeten bespreekt enkel wat kerkmeubilair en zegt dat het gaat om een tweebeukige kerk zonder toren die toegewijd is aan de Bretoense bisschop Samson. Op de webstek van de gemeente Ebblinghem is te lezen dat er in de kerk enkele officieren begraven liggen die gesneuveld zijn in 1677.
Over de verklaring van de naam Ebblingem circuleren verschillende versies:
Op de webstek van de gemeente zegt men dat "L'origine serait saxonne. Son nom signifierait : Pays (ghem) de nobles (Ebbel) ou nom d'un personnage réputé en encore "Pays des pommes" (apple)."
Van Overstraeten zegt dat het komt van Ibbilinga haim, woning van Ibbilo.
Een interessante tekst daarover vinden we in de Dictionnaire historique et archéologique du Pas-de-Calais van 1879. Abbé E. Van Drival schrijft daarin een artikel De quelques noms de lieux à forme étrangère qui se rencontrent dans le Pas-de-Calais, surtout depuis la Lys jusqu'à la mer. 'Hem' zou wijzen op een 'habitation collective'. 'Ing' (of 'inga') wil zeggen 'fils'. De oudst gekende naam (van 826) van Ebblingem is 'Humbaldingahem', en betekent dus 'lieu de séjour des enfants d'Humbald'.

Bissezeele schreef:Welke kerk is het ?

Dit is de kerk van West-Cappel. Foto's zijn te bezichtigen op de webstek van Bergues-tourisme en op de webstek van het Franse ministerie van cultuur. (Merk op dat de tweede foto foutief in spiegelbeeld gepubliceerd werd. Het kruisbeeld hangt aan de zuidkant en het uurwerk aan de noordzijde.)
Vlaams-laatgotische Sint-Silvesterkerk uit de 16de eeuw met westtoren. In een zijkoor is het (geschonden) graf van Ludwine Van Cappel (gestorven in 1420 - ze was de echtgenote van Maarten De Visch) en van haar vader Robrecht van Cappel, heer van Kapel, raadsman van de hertog van Boergondië en hoogbaljuw te Dendermonde, Veurne, Ieper, Aalst, Sint-Winoksbergen en tenslotte in 1407 van het Brugse Vrije. De, in 1937 gerestaureerde, glasramen werden door Sanderus beschreven als de schoonste uit de Nederlanden.

Bissezeele schreef:Welke kerk is het ?

Dit is de Sint-Omaarskerk van Broekkerke.

Weet u of er een neogotisch schip is achter de oude toren ? De tweede foto laat het denken (want men ziet één dak)...

Bissezeele schreef:Weet u of er een neogotisch schip is achter de oude toren ? De tweede foto laat het denken (want men ziet één dak)...

Wikimedia publiceert een foto met een mooi zicht op toren en schip.
- Op de Franse Wikipedia is te lezen:
L'église Saint-Omer de Brouckerque est une église située à Brouckerque et datant du XVIIIe siècle, à lourde tour carrée datant du XVIe siècle à laquelle est accolée une petite tour carrée octogonale. Ses étroites meurtrières indiquent qu'elle a dû être un refuge fortifié. À l'intérieur, se trouvent une tribune d'orgues et des fonts baptismaux originaux datant du XVIIIe siècle, le couvercle de la cuve étant soutenu par une potence en fer forgé.
- Bij Van Overstraeten (De Nederlanden in Frankrijk) lezen we:
mooie vervallen St-Omaarskerk 16e e., gerestaureerd 1698 en zeer sterk in 1891; machtige westertoren (14e e.), in gele baksteen, met hoge steunberen en achthoekige hoektoren; smeedijzeren haal of galg om het zware doopvontdeksel te verplaatsen (18e e.); orgelkast uit de abdij van Waten en oksaal op twee gedraaide zuilen, einde 18e e.; r. onderaan, beeld van Appolonia (17e e.); twee fraaie biechtstoelen.
-In zijn boek 'Flandre française' schrijft Philippe Despriet: "La puissante tour occidentale de l'église St-Omer domine le paysage plat et ouvert. Elle date du XVe siècle et est construite de brique jaune et a une tourelle d'escalier octogonale. Il ne reste que quelques parties anciennes de l'église basse: avec les réparations radicales en 1891 on a mis les trois nefs sous un toit.

Wat we van het schip zien dateert dus van 1891. Het gaat om een verbouwing waarbij drie beuken onder één dak werden geplaatst. Nergens benoemt men de stijl die wellicht niet zuiver is. Vermoedelijk hebt u gelijk en is neogothiek de best benaderende term voor het beeld van buitenaf.

Welke kerk is het ? Een vreemde kerk trouwens... en volledig gerestaureerd want de gemeente is rijk en behoort - dus - tot geen enkele intercommunale...

Bissezeele schreef:Welke kerk is het ?

De oplossing werd gemakkelijk gemaakt door de toevoeging dat de gemeente tot geen enkele communauté de communes behoort. Dat zijn er maar vijf: Blaringem, Hazebroek, Waalskappel, Waten en Spijker.

Op de foto zien we de Sint-Maartenskerk van Blaringem gebouwd tussen 1518 en 1611. De 45 meter hoge vierkante westertoren met vier hoge steunberen is opgetrokken in baksteen en in natuursteen van Markize. De toren werd wellicht opgetrokken als element van een verdedigingssysteem. Blaringem is gelegen op de grens van Vlaanderen en Artesië. In de tweede wereldoorlog gebruikten de Duitsers de toren als observatiepost met een Engels bombardement als gevolg waardoor de kerk ernstig beschadigd werd. De kerk die oorspronkelijk een hallenkerk was met drie beuken, werd overdekt met één dak (hoewel de bronnen die we raadpleegden geen volledige zekerheid gaven dat die verandering naar één dak pas van na de tweede wereldoorlog zou zijn).
De toren bevatte oorspronkelijk drie klokken waarvan er twee werden weggehaald tijdens de revolutie. Recent kwamen er weer twee klokken bij.
Veel bronnen verwijzen naar het werk van Abbé Charles Trocmé, "Blaringhem, le village et la paroisse au cours des siècles" (1990). Het werk zou te koop zijn op het gemeentehuis van Blaringem.

Bissezeele schreef:U kent natuurlijk deze kerk... Misschien de meest interessante kerk van Frans-Vlaanderen...

Dit is de laatgotische Sint-Maartenskerk van Arneke.
Dit is de kerk waar Sint Goewaert vereerd wordt, onder andere met een novene begin mei.
De kerk is bijzonder wegens zijn mooi meubilair en rijke versiering.
Er is het orgel, het altaar, de retabels, de preekstoel, de muurversieringen (zie uw bijdrage van 22.02.2009), ook brandglasramen, een draaghemel, ...
Een reeks foto's is te bewonderen op de webstek van Naturaimer.
In Bollezele wordt de rijkdom van de kerk toegeschreven aan de verering van de heilige Wandrille en de bedevaarders die daarop afkomen. Heeft de rijkdom van de kerk van Arneke te maken met de verering van Sint Goewaert, of is er een andere reden?