Het Vlaamssprekende gebied van Frans-Vlaanderen

Wat is het Vlaamssprekende gebied van Frans-Vlaanderen ?

Men antwoordt gewoonlijk de Franse-Westhoek of het arrondissement Duinkerke.

Het is – bijna – juist.

Het is natuurlijk de verlenging in Frankrijk van het Vlaamssprekende gebied van België (de verlenging van de Belgische taalgrens dus).

Men kan toevoegen : "tussen de Noordzee, de rivieren Aa en Leie".

Het is nog niet nauwkeurig genoeg.

Want :
_ Er is een derde kanaal dat de Kolme en de Leie verbindt : het Nieuwe gracht Kanaal (canal de Neuffossé).
_ Het gebied ten noorden van het kanaal van de Kolme is niet Vlaamstalig.
_ Er is binnen de ‘taalgrens’ een gebied van ongeveer 5 km waar men geen Frans-Vlaams spreekt.

Is het nu nauwkeurig en - misschien - duidelijk ?

Goed te weten :
Er zijn 90 gemeenten ongeveer waar het Frans-Vlaams VANDAAG de regionale taal is.
Er zijn 119 gemeenten in het arrondissement van Duinkerke
Er zijn 1546 gemeenten in het gewest Nord Pas de Calais
Er zijn 36 000 gemeenten in Frankrijk.





Een lijst van die Frans-Vlaamse gemeenten is in elk geval nuttig.


Hieronder de lijst van de 95 gemeenten waar het Frans-Vlaams VANDAAG de regionale taal is :

Nederlands – Frans

Armboutskappel Armbouts-Cappel
Arneke Arnèke
Bambeke Bambecque
Bavinkhove Bavinchove
Belle Bailleul
Berten Berthen
Bieren Bierne
Bissezele Bissezeele
Boeschepe Boeschêpe
Bollezele Bollezeele
Borre Borre
Bray Duinen Bray-Dunes
Broekburg Bourbourg
Broekkerke Brouckerque
Broksele Broxeele
Buisscheure Buysscheure
De Moeren les Moëres
Drinkam Drincham
Duinkerke Dunkerque
Ebblingem Ebblinghem
Eke Eecke
Ekelsbeke Esquelbecq
Eringem Eringhem
Gijvelde Ghyvelde
Godewaarsvelde Godewaersvelde
Hardefoort Hardifort
Hazebroek Hazebrouck
Herzele Herzeele
Holke Holque
Hondegem Hondeghem
Hondschote Hondschoote
Hooimille Hoymille
Houtkerke Houtkerque
Kaaster Caëstre
Kapelle Capelle-la-Grande
Kapellebroek Capelle-Brouck
Kassel Cassel
Killem Killem
Klaarmares Clairmarais
Koudekerke-Dorp Coudekerque
Kraaiwijk Craywick
Krochte Crochte
Kwaadieper Quaëdypre
Lederzele Lederzeele
Ledringem Ledringhem
Leffrinkhoeke (Dorp) Leffrinckoucke (village)
Linde Lynde
Loberge Looberghe
Merkegem Merckeghem
Meteren Méteren
Millam Millam
Moerbeke Morbecque
Nieuwerleet Nieurlet
Nieuw-Koudekerke Coudekerque-Branche
Noordpene Noordpeene
Ochtezele Ochtezeele
Okselare Oxelaëre
Oostkappel Oost-Cappel
Oudezele Oudezeele
Pradeels Pradelles
Rekspoede Rexpoëde
Rubroek Rubrouck
Ruisscheure Renescure
Sint-Janskappel Saint-Jans-Cappel
Sint-Mariakappel Sainte-Marie-Cappel
Sint-Momelijn Saint-Momelin
Sint-Pietersbroek Saint-Pierre-Brouck
Sint-Silvesterkappel Saint-Sylvestre-Cappel
Sint-Winoksbergen Bergues
Soks Socx
Spijker Spycker
Stapel Staple
Steenbeke Steenbecque
Steenvoorde Steenvoorde
Stene Steene
Strazele Strazeele
Terdegem Terdeghem
Tetegem Téteghem
Tienen Thiennes
Uksem Uxem
Vleteren Flêtre
Volkerinkhove Volckerinckhove
Waalskappel Wallon-Cappel
Warrem Warhem
Wemaarskappel Wemaers-Cappel
Westkappel West-Cappel
Wilder Wylder
Winnezele Winnezeele
Wormhout Wormhoudt
Wulverdinge Wulverdinghe
Zegerskappel Zeggers-Cappel
Zerkel Sercus
Zermezele Zermezeele
Zuidkote Zuydcoote
Zuidpene Zuytpeene

...En de gemeenten van het arrondissement van Duinkerke waar het Frans-Vlaams niet de regionale taal is(streek ten westen van Duinkerke en de Leievallei waar de plaatselijke variant van het Picardisch de regionale taal is) :

Blaringem Blaringhem
Boezegem Boëseghem
De Gorge La Gorgue
Fort-Mardijk Fort-Mardyck
Grevelingen Gravelines
Groot-Filipsfort Grand-Fort-Philippe
Groot-Sinten Grande-Synthe
Haverskerke Haverskerque
Klein-Filipsfort Petit-Fort-Philippe
Loon Loon-Plage
Mardijk Mardyck
Meregem Merville
Niepkerke Nieppe
Nieuw-Berkijn Neuf-Berquin
Oud-Berkijn Vieux-Berquin*
Sint-Joris Saint-Georges-sur-l'Aa
Sint-Pols Saint-Pol-sur-Mer
Stegers Estaires
Zoeterstee Le Doulieu

Ik denk dat je gans het arrondissement moet tellen want al degene die je noemt omschrijft men niet als frans-vlaanderen in verheerlijkt vlaanderen van de 18de eeuw. Dat ligt onder de Leie. Armentières en zo zijn Frans.

Handwerpen schreef:Ik denk dat je gans het arrondissement moet tellen want al degene die je noemt omschrijft men niet als frans-vlaanderen in verheerlijkt vlaanderen van de 18de eeuw. Dat ligt onder de Leie. Armentières en zo zijn Frans.

Hier gaat het alleen van het arrondissement van Duinkerke (+ Klaarmares, de enige gemeente van het département du Pas de Calais van mijn lijst "Vlaams sprekende Vlaanderen").
Armentiers ligt in het arrondissement van Duinkerke niet.

Hier gaat het alleen van de huidige situatie in 2008. De 'taalgrens' heeft een beetje veranderd sinds de 18de eeuw (5 km misschien).

Die kaarten werden al elders op dit forum geplaatst. Ik heb expres het - valse - onderschrift verwijderd.
Als we kijken naar de eerste kaart zijn de gemeenten van het Vlaamssprekend Frans-Vlaanderen in groen en groen licht (de data negeren...).

Ik heb vanavond de lijsten van gemeenten (hierboven) gewijzigd. Na een gesprek met een vriend van die streek (want ik had een twijfel) heb ik Broekburg en Holke toegevoegd aan de lijkst van de gemeenten waar het Frans-Vlaams de regionale taal is.

Uitleg :
Tot het begin van de twintigste eeuw (weet iemand wanneer precies ?) waren Broekburg en Broekburg Dorp (Bourbourg village) twee gemeenten. Broekburg Dorp (tussen de rand van Broekburg 'stad' en Loberge) was Vlaamstalig. Broekburg 'stad' niet.

De regionale taal van het centrum van Holke is het Frans-Vlaams (richting Waten; zeker niet).

Beide lijsten zullen misschien - een beetje - veranderen in de volgende weken...

Het graafschap Vlaanderen, tussen Sint-Omaars en Antwerpen (zonder beide steden) :

^^ pracht van een kaart van het Graafschap Vlaanderen

Handwerpen schreef:Ik denk dat je gans het arrondissement moet tellen want al degene die je noemt omschrijft men niet als frans-vlaanderen in verheerlijkt vlaanderen van de 18de eeuw. Dat ligt onder de Leie. Armentières en zo zijn Frans.

De term "verheerlijkt Vlaanderen" is mij onbekend , wil je me wat uitleg geven hieromtrent aub ?

Verheerlijcktvlaanderen is een boek van de 18de eeuw uitgegeven in 1735 en is een vertaling in het Nederlands van Flandria Illustra uit de 17de eeuw van Anthoni Sanderus.

Het omschrijft alles van het graafschap Vlaanderen.

Ten eerste al de graven van Vlaanderen met kort wat ze gedaan hebben,...
Ten tweede beschrijving van al de Kanselarijen Kortrijk,Brugge,...
Met daarbij al de dorpen en steden die tot die kanselarij behoorden. Voor steden bespreekt het de historiek van de steden, vooral politieke feiten, wanneer de stadsrechten verworven zijn, alle kloosterordes en wanneer deze zich er vestigden, belangrijke figuren van de steden als ook de belangrijkste gebouwen en economische activiteiten soms ook het aantal schuttersgilden en de rederijkerskamers. Soms zegt ze ook dingen over het bestuur. Dit doet ze wel heel kort want ze beschrijft heel veel. Het is in feite een soort encyclopedie maar dan over vlaanderen

Van iedere stad,zit er ook een gravure in het boek. Dus Winoxbergen,Gent,Ronse, Oudenaarde,... Zijn allemaal gravures van. Ook worden alle kastelen erin beschreven en van ieder kasteel is er ook een gravure.

Het laatste deel beslaat het gedeelte Frans-Vlaanderen dat 7 steden telt. 3 grote en 4 kleine zijnde. Lille, Douai ,Orchies en Armentieres, Lannoy, Bassé en Comines. Meestal omschreven als het gebied onder de Leie, dat is frans-vlaanderen.

Verheerlijkt Vlaanderen kreeg ook navolging in Brabant. Zijn gaven ca 1750 Brabantse Vermakelijkheden uit waarin lles wordt beschreven wat het hertogdom Brabant aangaat zijnde het kwartier van Leuven, het kwartier van Brussel, het kwartier van Antwerpen en het kwartier van Shertogenbos. Al de steden, al de dorpen met gravures enkel van de hoofdplaatsen en gravures van al de kastelen,... Waals-Brabant wordt beschreven helemaal van voor in het boek wannneer men de taalverscheidenheid van Brabant bespreekt. Al de dorpen van Waals-Brabant worden vervolgens opgesomd. De grens is in feite gelijk aan de taalgrens van de jaren 60. Dus in feite is er sinds het ancien regime nauwelijks iets veranderd op linguïstisch gebied; Het is pas later wanneer de Brusselaars verhuizen dat er verandering in komt

Knack heeft vorig jaar rond kerstmis de twee boeken Verheelijkt vlaanderen en Brabantse Vermakelijkheden heruitgegeven. Ik heb ze toen gekocht

Hier heb je een paar foto's die ik online vond van de gravures

Dendermonde:
http://images.google.be/imgres?imgurl=http://www.iscra.nl/e2118k.jpg&imgrefurl=http://www.iscra.nl/antique-maps-of-belgium-france.htm&h=81&w=100&sz=38&hl=nl&start=8&um=1&usg=__Z2sbMcc8IFP9IHyIAafV5lnE6Eg=&tbnid=QBjEQbpS1knpQM:&tbnh=66&tbnw=82&prev=/images%3Fq%3D%2527verheerlijkt%2Bvlaanderen%2527%26um%3D1%26hl%3Dnl%26sa%3DG

Brugge
http://images.google.be/imgres?imgurl=http://www.iscra.nl/e2118k.jpg&imgrefurl=http://www.iscra.nl/antique-maps-of-belgium-france.htm&h=81&w=100&sz=38&hl=nl&start=8&um=1&usg=__Z2sbMcc8IFP9IHyIAafV5lnE6Eg=&tbnid=QBjEQbpS1knpQM:&tbnh=66&tbnw=82&prev=/images%3Fq%3D%2527verheerlijkt%2Bvlaanderen%2527%26um%3D1%26hl%3Dnl%26sa%3DG

Gent
http://images.google.be/imgres?imgurl=http://www.iscra.nl/e2118k.jpg&imgrefurl=http://www.iscra.nl/antique-maps-of-belgium-france.htm&h=81&w=100&sz=38&hl=nl&start=8&um=1&usg=__Z2sbMcc8IFP9IHyIAafV5lnE6Eg=&tbnid=QBjEQbpS1knpQM:&tbnh=66&tbnw=82&prev=/images%3Fq%3D%2527verheerlijkt%2Bvlaanderen%2527%26um%3D1%26hl%3Dnl%26sa%3DG

Via Knack kostte het niet zo veel. Dat was met een voordeelbon bij de standaardboekhandel en ik betaalde denk ik nog geen 100 euro voor alle delen van verheerlijkt vlaanderen en brabanste vermakelijkheden.

Je kunt ze altijd nog bestellen

ik heb verheerlijkt vlaanderen terug gevonden met de oude gravures

http://www.mediaclub.be/is-bin/INTERSHOP.enfinity/WFS/MCNL-MediaClubShop-Site/nl_BE/-/EUR/ViewParametricSearch-SimpleOfferSearch

Het zijn twee delen, elk 15 euro.

http://www.mediaclub.be/is-bin/INTERSHOP.enfinity/WFS/MCNL-MediaClubShop-Site/nl_BE/-/EUR/ViewProductDetail-Start?ProductUUID=jZ6sEAkMTRkAAAEaADIC3KC4&CatalogCategoryID=_1KsEAkM_cUAAAEajq0C3J.T&JumpTo=OfferList

http://www.mediaclub.be/is-bin/INTERSHOP.enfinity/WFS/MCNL-MediaClubShop-Site/nl_BE/-/EUR/ViewProductDetail-Start?ProductUUID=2iCsEAkMTRoAAAEaADIC3KC4&CatalogCategoryID=_1KsEAkM_cUAAAEajq0C3J.T&JumpTo=OfferList

en Brabantse vermakelijkheden voor hertogdom Brabant
http://www.mediaclub.be/is-bin/INTERSHOP.enfinity/WFS/MCNL-MediaClubShop-Site/nl_BE/-/EUR/ViewProductDetail-Start?ProductUUID=h2KsEAkMTR4AAAEaADIC3KC4&CatalogCategoryID=_1KsEAkM_cUAAAEajq0C3J.T&JumpTo=OfferList

Het volledige kaart - in het Duits - van het historisch Nederlandssprekend gebied (Nederland + Belgisch-Vlaanderen + Franse Westhoek + Duitsland) :

"Diets stamt af van het Middelnederlandse woord diet, dat volk betekent. Het is verwant met het Gotische woord thiuda en het OudEngelse woord Þéod met dezelfde betekenis. Als we een taalkundig onderscheid maken tussen zuidelijke en noordelijke dialecten in het Middelnederlands, kan de term Diets aangeven dat het om een zuidelijk dialect gaat, terwijl voor de noordelijke dialecten Duutsch wordt gebruikt. In andere contexten zijn deze woorden echter synoniemen. Ze kunnen ook worden gebruikt voor Middelnederlands in het algemeen, en zelfs voor Germaanse taalvariëteiten tegenover Romaanse, in streken waar die elkaar raken.

De vormen Duits en Diets ontstonden als volgt. De oudste Nederlandse (en Duitse) vorm van het woord is diut. Dit leidde tot diet en duut, en tot de bijvoeglijk naamwoorden diets en duuts. Dit zijn Nederlandse dialectvarianten: de -ie- is meer zuidelijk en westelijk, de -uu- meer oostelijk en noordoostelijk. Deze vorm -uu- werd oorspronkelijk met de spellingsvarianten "duijts(ch)" en "duytsch" geschreven. Later leidde dit in het Nederlands tot de uitspraak Duits (door klinkerverschuiving: de 'uu' werd een tweeklank 'ui'; vertweeklanking van de uu). Deze vorm verdrong het oude Diets. Gaandeweg werd schrijfvorm Duyts verbijzonderd tot Nederduits. Ten slotte werd ook dit Nederduits meer met het Duitse "Deutsch" in verband gebracht (Niederdeutsch). Zo trad er betekenis-differentiatie op. Duits wordt tegenwoordig alleen nog maar gebruikt om te verwijzen naar het Duitse volk en de Duitse taal. Het woord Diets en het gebruik van Duits om naar het Nederlandse volk en de Nederlandse taal te verwijzen, zijn beide in onbruik geraakt. Als men echter in eigenlijke zin van Diets spreekt verwijst dit nooit naar het Duits, maar naar het (zuidelijke) Middelnederlands. Diets betekent nooit het moderne Duits, maar het vroegere Duits kon wel ook Diets betekenen."

"In het verleden was 'Duits' een meer algemene term, in zijn neutraliteit vergelijkbaar met 'continentaal-Germaans'. Nederland en Duitsland bestonden toen ook nog niet in hun huidige vorm, maar maakten deel uit van een lappendeken van kleine en grotere staatjes en staten die aan de noordzijde langs de kusten ongeveer van Duinkerke tot voorbij Danzig en Koningsbergen strekte. In de Middeleeuwen vormden groepen kooplieden uit dit gebied een samenwerkingsverband, de Hanze. Deze Hanze bestond uit steden in wat nu Duitsland, Nederland, België, Polen, Noorwegen en de Baltische Staten zijn. Men dreef handel in het gebied van de Oostzee en de Noordzee. De taalvariëteiten die in dit uitgestrekte kustgebied gesproken werden droegen alle bij tot de gemeenschappelijke Hanzetaal, die in hoofdzaak Nederduits was in allerlei schakeringen, maar voldoende herkenbaar voor het handelsverkeer in alle deelnemende steden. De term Duits kreeg later pas de huidige betekenis van de Duitse taal en nog later van de Duitse natie. Tegelijk waren de termen Nederlands en Nederland opgekomen. De term Nederduits echter geldt nog altijd gemeenschappelijk voor Nedersaksische, Oost-Nederlandse en Noord-Duitse dialecten. "

"De benaming Duits of Nederduits voor de Nederlandse taal is terug te vinden tot in de 17e eeuw. Een van de eerste grammaticaboeken over de Nederlandse taal heet bijvoorbeeld Twe-spraack van de Nederduitsche letterkunst (1584), vermoedelijk geschreven door Hendrik Laurensz Spiegel. En zo luidde de opdracht van de Staten-Generaal in 1586 om een Statenvertaling te maken als volgt:

tot de oversettinge van den Bibel wte Hebreeuwsche in onse gemeene Duytse sprake
(tot vertaling van de bijbel uit het Hebreeuws in onze gewone Nederlandse taal)

De naam Nederlands ontstond ook al in de 16de eeuw en heeft in de loop van de 19de eeuw het alternatieve Nederduits verdrongen. Dit kan worden geïllustreerd met het feit dat de Nederlands Hervormde Kerk tot 1816 nog officieel Nederduits Gereformeerde Kerk heette."

Is het mogelijk om die kaart iets groter te posten aub ?

In DBNL gelezen (digitale bibliotheek voor de Nederlandse letteren) :





Bron : http://www.dbnl.org/tekst/toor004gesc01_01/toor004gesc01_01_0010.htm

Er zijn nog in 2008 Vlaamse straatnamen te St.-Omaars.

Ik zal eens foto's hier plaatsen.

Hieronder de volledige kaart (met de provincies ten oosten van het graafschap Vlaanderen)

Klik twee keer op de kaart :

Dit is wel de beste kaart en vrij gedetalleerd

die staat nu op mijn harde schijf , waarvoor dank !

Als we praten van het Picardisch gaat het niet alleen van het gewest Picardië, maar ook van het gewest Nord Pas de Calais (behalve de Franse Westhoek)...en een stuk van Wallonië !

Dat is een dubbelzinnige kaart want ten westen van de Leie spreken ze Frans in West-Vlaanderen.... foei !

Ja, enfin, in elk geval, als we kijken naar deze kaart worden we bewust van het Frans-Vlaamse problematiek...

De Franse Westhoek is ZO KLEIN !!

Het is alleen een minuscuul 'appendix' of 'enclave', zoals jullie willen...

Picardisch is in feite al een generalisatie. In het Waals bv het gebied dat overschiet en Waals-Brabant, Namen, Luik en Frans Luxemburg beslaat onderscheid men al 4 varianten van Waals.

* een centrale, met de hoofdstad van Wallonië, Nameur (Namur, Namen), en de steden Auve (Wavre, Waver) en Dinant
* een oostelijke, met Lîdje (Liège, Luik), Mâmdi (Malmedy), Vervî (Verviers), Hu (Huy, Hoei) and Warème (Waremme)
* een westelijke, met Châlerwè (Charleroi), Nivèle (Nivelles, Nijvel), Flipvile (Philippeville)
* en een zuidelijke, i.e. de Ardennen met bv. de steden Bastogne (Bastenaken), Mautche (Marche) en Lu Tchestê (Neufchâteau).


trouwens waals is slecht aangeduid op de kaart met de oppervlakkige arcering. De rand van Brussel en Brussel zelf zijn alles behalve waals evenals de rest van vlaanderen trouwens. Het Belgisch systeem van sociale zekerheid promoot dat ook niet massale volksverhuizing. In de 19de eeuw was er trouwens te veel werk in wallonië. En in de 18de eeuw met 600 verschillende manieren van rechtspreken en de primitieve vervoersmiddelen en tijden waarin de lokale schepenen u berechten voor criminele feiten werd in feite ook verhuizen niet echt aangemoedigd. En zeker niet van een plaats met franse privileges naar een plaats waar men de taal helemaal niet kent. Dus zeker niet van Braine Alleud naar een boerengemeente als Rode of de rest daar in Halle en Vilvoorde. Brussel is al reëler want dat was de hoofdstad maar dan nog vormden ze een minderheid die 10 tot 20% van de Brusselse bevolking beslaat.
Uiteindelijk als je de vastgelegde taalgrens ziet verschilt deze niet echt van het Ancien Regime. Enkel door de verfransing van Brussel vooral doordat de vlamingen de franse taal aannamen en de stad na WO II uit haar voege barstte zijn er ook families die frans spreken in de rand. Maar je gaat zelden of nooit waals horen in de rand rond Brussel. De streek is dan ook niet historisch waals.

Ik heb ooit gehoord over Namur dat zij als Limburg zijn en de woorden rekken. Zo worden zelfs korte klanken in het frans lange klanken in het Namurees. Lait zou gezegd worden als Lé