de Vlaamse toponymie

Van welk dorp is dit oude kaartje ?

Nee niet Spijker !

Het oude kaartje op vorige bladzijde betreft Stene.

Juist !

la voix du nord van Sint-Omaars schreef:07/12/2015

Saint-Martin-lez-Tatinghem: de naam
van de nieuwe gemeente onthuld

De verkozenen hebben het besloten in de eerste week van december. Als de twee gemeenten Saint-Martin-au-Laert en Tatinghem fusioneren, zullen zij de nieuwe naam Saint-Martin-lez-Tatinghem dragen. (...)

http://www.lavoixdunord.fr/region/saint-martin-et-tatinghem-le-nom-de-la-nouvelle-commune-ia37b0n3206346

Misschien is een dergelijk besluit een beetje voorbarig...

Hoe dan ook, moeten we kiezen voor de naam van de grootste gemeente, en blijven schrijven Tatinghem op de borden aan de ingang van het dorp met de vermelding "commune de Saint-Martin-au-Laert"...

Overigens is de Vlaamse naam 'Laert' verloren (lage graslanden). De toponymie is een onderdeel van het immaterieel erfgoed, het is jammer om hem te bewerken...

En we kennen het einde van de geschiedenis van de gemeentelijke fusies niet... Waarschijnlijk zal er over een paar jaar een nieuwe fusie plaatsvinden... Zullen we een andere naam toevoegen de volgende keer?


Ik had dit - gematigde - commentaar geschreven onder het artikel van de VDN...

Ik ken een schepen van St-Martin goed... Ze heeft me gezegd dat de naam Saint-Martin-au-Laert nog geschreven zal worden op de borden (onder de nieuwe officiële naam "commune de Saint-Martin-lez-Tatinghem").

herlezing: Polder

In het zuidwesten van Sint-Pol is er nu nog een 'Rue du Tornegat'.
Op een verkoopsaankondiging van 6 november 1780 wordt de plaatsnaam aangeduid als 'Tornegaet'. Men schrijft erbij dat het wordt 'vulgairement appelée le Doornegat'.
Dr Dewèvre schrijft in de Mémoires de la Société dunkerquoise pour l'encouragement des sciences, des lettres et des arts van 1923 dat Doornegat niets te maken heeft met 'ronces', met 'braamstruiken', met een plaats met veel braamstruiken. Het zou gaan om d'Hoorne-gat, de hoek van De Heer d'Hoorne.
Dit zou overigens in grote mate overeenstemmen met de schrijfwijze 'Hornegat' op de kaart van Cassini die hierboven gepubliceerd werd.
http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k9606684w/f90.item.r=La%20premi%C3%A8re%20chapelle%20du%20hameau%20d'Hoornegat.zoom

In welke gemeente is de ondertekening van het handvest van de ANVT niet lettre morte gebleven?  

Steenvoorde ?

Als ik het bericht over de straatnaamwijzigingen in "Vieux-Berquin", dan lijkt het er toch op dat onze taal daar nog altijd verder achteruit boert. Ik wil geen dromer zijn, maar een realist: is dat zo of niet ?
Ik hoop in elk geval dat het Vlaams toch een nieuw elan krijgt in Noord-Frankrijk. Wat denken jullie ? Ik vraag het vooral aan de leden die zelf in Frans-Vlaanderen wonen.

Karel Appelmans vraagt :
"Vorige zaterdag heb ik in Gijvelde een Nederlander ontmoet die opzoekingen doet in de archieven naar de vroegere benamingen in Frans-Vlaanderen , Paul Timmermans woont in een straat die volgens de archieven in 1621 Moere Straete ( opzoekingen van Kurt Lapere ) heette maar waarvan er nu geen enkel spoor meer is enkel een afschuwelijk bord aan het begin van de straat geplaatst door EDF."
Wie kan helpen, of weet meer ?

cornelis schreef: woont in een straat die volgens de archieven in 1621 Moere Straete ( opzoekingen van Kurt Lapere ) heette

Het zou toch wel interessant zijn te weten hoe die straat nu heet.

Terloops: er is op de grens tussen Gijvelde en Adinkerke nu nog steeds een 'Maerestraete'.

Karel Appelmans zegt :
"Volgens de daar wonende Nederlander heeft de straat geen naam , maar de straatnaam zou volgens de archieven van 1621 de Moere Straete geweest zijn !
De Maerestraat heb ik gezien en steeds volgens Paul Timmermans ( de daar wonende Nederlander ) wordt de Maerestraat verder op in Frans-Vlaanderen de “ Moere Straete “, maar er staat een bordje : Chemin brun EDF ???(zie foto)

In Gijvelde is er een “Mare Hof” en een “Groot Moerhof”, pal op de grens met Adinkerke.

Er zijn dus toponiemen die verwijzen naar de “Ferme de la grande Mare” zoals “Watergand du grand Mardick” en “Watergand de la petite Mardick”. En over de grens, in Adinkerke, is er een Maerestraat, die ter hoogte van de Cabourweg overgaat in de Rue de la Frontière die naar Gijveldedorp loopt. Deze weg heette vroeger “Bruntiens wegh”, op de kadasterkaart van 1812 afgekort tot “Chemin Brun”.

Een eindje langs die Rue de la Frontière, net ten zuiden van de camping, is er een zijweg, een landweg die naar het Groot Moerhof loopt, maar tot 2012 onderbroken was door de snelweg. Nu heeft men er een voetgangers- en fietserstunnel gebouwd. Die weg heeft inderdaad geen naam. Maar vermits die weg recht naar het Groot Moerhof loopt is het wel zeer acceptabel indien deze weg ooit Moerstraete zou genoemd geweest zijn. Het is me niet bekend of het precies deze landweg is die bedoeld wordt door de Nederlander.

Péterinck komt van pétrir (kneden) of pétrin (bakkerstrog).
We denken dat peterinck een vervlaamsing is van pétrin.
Nu bestaat in het Nederlands nog het woord 'petrinwerker'. Dat is een arbeider die kleikoeken kneedt. Een kleikoek is een soort gebak dat soms ter vervanging van brood wordt gegeten.

In dat straatje werd het brood gemaakt voor het hospice Comptesse.

Waar, en betekenis ?
Wat wil 'VC 217' zeggen ?

Chemin des haies in Hondschoote?

VC= voie communale.

Ja, het is in Hondschote, niet ver van de Chemin du Clachoire (aan de grens)
Was de naam vroeger chemin des haies ?

Vermoedelijk (geen zekerheid) komt Daghes straete van 'de hage straat'…  maar er was concurrentie…

De huidige Daghes straete had men op de consulaire kaarten ingeschreven als chemin du acht. In potlood had men er dan later bijgeschreven Dagh straete.
De weg die nu Chemin de l'Haezepoel heet, had op de consulaire kaart de naam chemin moeneclaey, maar er is in potlood bijgeschreven Haeghestraete.

Op de Napoleontische kadasterkaarten van 1812 is de huidige Daghes straete aangeduid als Chemin dit Dagh straete.
De huidige Chemin de l'Haezepoel is daar aangeduid als Chemin dit Haege straete en Chemin dit Haeghe straete.

Op de Napoleontische kadasterkaarten van 1864 is de huidige Daghes straete aangeduid als Chemin dit Daghes-straete.
De huidige Chemin de l'Haezepoel is aangeduid als Chemin vicinal ordinaire nr 10 dit chemin des Haies.

Er waren dus twee straten die haaks op elkaar stonden, maar uiteraard in dezelfde buurt, waarvan de ene Daghes straete heette en de andere Haeghe straete. Blijkbaar was dat een beetje van het goede teveel. Zoals reeds aangehaald heet de Haeghestraete nu Chemin de l'Haezepoel.

Voor wat de naam ‘voie communal’ betreft verwijzen we naar volgend interessant overzicht:
http://routes.wikia.com/wiki/Voie_communale_fran%C3%A7aise  (vergeet niet naar beneden te scrollen, want er staan lege ruimtes tussen)

Hillewaertscappel en Sint-Sylvestercappel

Op zeer veel webstekken kan men lezen dat de naam Hillewaertscappel rond 1538 vervangen werd door Sint-Sylvestercappel. We denken dat er op dit vlak zeer veel gekopieerd werd en vermoedelijk haalden ze de mosterd uit het boekje van Van Overstraeten De Nederlanden in Frankrijk.

Hieronder geven we weer wat we inzake naamgeving gevonden hebben bij Van Overstraeten, bij het Comité flamande de France, op de gemeentelijke webstek van Saint-Sylvestre-Cappel en op tal van kaarten.
1174 cappella Hidelwardi
1201 Hildewardscaple
ca 1300 Hillewartscappel
1302 Hildeward-capièle in de lijst van de partizanen van Filips de Schone (Che sunt chil de le Baillie de Cassiel qui furent de le parti Roy en tans de were)
1354 Hillewardcappelle
1538 Sint-Sylvester Cappel in boek van Van Overstraeten en op een reeks webstekken
vanaf 1600 Hillewaertscappel in de parochieregisters, volgens de gemeentelijke webstek
1641 Hillewals Cappel of Hillewaerts Cappel in de Flandria illustrata
ca 1640 S Silvesters capel op kaart van Dankaerts
1665 S Silvestre caple op kaart van bisdom Ieper
1692 S Silvestre op kaart van Sanson met afzonderlijke vermelding van Hillewalde (halfweg tussen S Silvestre en Hondegem)
1698 Hillewalden op een kaart van Visscher
ook nog in 1735 Hillewaerts-Kapel
in 1743  Hillewaelscappel in een overzicht van de vierscharen
1762 S Silvestre op kaart van Vagondy, met ook hier ten zuiden ervan de vermelding Hillewalde
1792 Cap S Silvestre op kaart van Jaillot, met eronder een vermelding van de plaatsnaam Hillewalde
ca 1793 St Silvestre Capel op de kaart van Cassini.
1805 St Silvestre Cappel op de consulaire kadasterkaart

(Een vraag die we ons stellen is of de huidige kerk van Sint-Sylvesterkapel op dezelfde plaats staat als de vroegere Hillewaertskapel. ???)

Op Heiligen.net vinden we dat Hildward (ook Hildeward of Hilduard) van Dikkelvenne osb, België; gestorven is ca 750. Wetenschappelijk gesproken is er eigenlijk maar één ding zeker over hem: halverwege de 9e eeuw werden zijn relieken, tezamen met die van Sint Christiana van Dikkelvenne overgebracht naar Dendermonde. Ook meent men voor waar te kunnen aannemen dat Hildward een rondreizend missiebisschop was die te Dikkelvenne een benedictijner abdij en een kerk stichtte.
http://www.heiligen.net/heiligen/09/07/09-07-0750-hildward.php