Tweetalige verkeersborden in Frans-Vlaanderen

transactua schreef:25 oktober 2013

Les autoroutes françaises seront bientôt bilingues.
C’est du moins le souhait émis par le bourgmestre de Brouckerque.

"Jean-Pierre Decool voudrait que les panneaux de signalisation sur les nationales et les autoroutes soient rédigés en néerlandais et en français".

de reportage bekijken tussen 7.00 en 9.30:

http://www.transactua.eu/

Oeps...het gaat eigenlijk over het West-Vlaams.

In welk dorp in Frans-Vlaanderen vinden we deze straatnaam ?

In Volckerinckhove, op 50 m van de toeristische dienst van...Yser Houck.  

Waar vinden we dat tweetalig (!) straatnaambord ? 
Met bizarre vertaling... 

cornelis schreef:Waar vinden we dat tweetalig (!) straatnaambord ? 
Met bizarre vertaling...   

Dit bordje staat te Moerbeke op de hoek van de Keele Brugge Straete en de Heerstraete waarvan het noordelijkste deel nu omgedoopt is tot Allée des Pépinières (Kwekerijstraat). Op de kadasterkaarten van 1828 en 1901 was er nog geen sprake van 'Allée des pépinières'. In 1901 heette de straat 'Chemin vicinal nr 10 d'Heer Straete'.

Het was eigenlijk het gebied ten westen van de Heerstraete (waarover nu de hoogspanningslijn loopt) dat de naam had van Grooten Houck. Tussen de Heerstraete/Allée des Pépinières en de D916 is er nu evenwel een verkaveling die luistert naar de naam 'Lotissement du Grooten Houck'. 'Grooten Houck' op het paaltje is dus niet echt bedoeld als vertaling van Allée des Pépinières. Het is eerder een aanduiding van een nieuwe wijk langs de Allée des Pépinières.

Hierbij het straatnaambord 'Heerstraete' te Moerbeke.
Vanwaar de naam 'Heerstraete' ?

cornelis schreef:Vanwaar de naam 'Heerstraete' ?  

Een bevriend heemkundige vertelde me onlangs dat men op veel landelijke plaatsen een 'Heerweg', 'Heerstraete', Groene weg' en 'Jokweg' (Jukweg) tegenkomt. Volgens hem waren groene wegen gewoon onverharde landwegen. Jokwegen hadden een verharde strook waarlangs iemand met een juk lasten kon dragen. Heerwegen zouden dan verharde wegen geweest zijn. Ik ken daar geen literatuur over.

Misschien heegt heer te maken met heir,een oude aanduiding voor het leger.Het zou dan gaan om een verharde weg,door de Romeinen aangelegd voor hun legers.

Elsevier (!) schreef:16 november 2013

Taalstrijd

Noord-Fransen willen naambordjes in het Vlaams

Olivier van Beemen in Parijs

In de Franse regio’s Corsica, Bretagne en de Elzas kijkt niemand er vreemd van op: borden die geografische namen aanduiden in het Frans én in de streektaal. ‘Ajaccio (Frans) – Aiac ciu (Corsicaans)’ krijg je dan bijvoorbeeld. Of ‘Rennes (Frans) – Roazhon (Bretons)’.

In Frans-Vlaanderen, een streek ten westen van Lille (Vlamingenzeggen ‘Rijssel’) in het uiterste noordwesten van Frankrijk, wil een deel van de bevolking ook tweetalige plaatsnaamborden. De vereniging Twee Talen is daartoe in september een internetpetitie gestart.

Initiatiefnemer Maxime Combe hoopt zo te voorkomen dat het Vlaams helemaal uitsterft in de regio. Hij wil mensen aan hun herkomst herinneren. Het aantal sprekers is de laatste decennia sterk afgenomen en bedraagt naar schatting nog zo’n twintigduizend.

Combe vraagt of het telefonische interview in het Frans kan. ‘Mijn grootouders spraken Vlaams als moedertaal, mijn ouders spreken het nog redelijk, maar ikzelf moet het nog helemaal leren,’ zegt de 25-jarige marketingstudent aan de Universiteit van Duinkerken (‘Dunkerque’ in het Frans).

Hij leert overigens Nederlands, een taal die veel verschillen vertoont met het lokale dialect, dat Vlamsch wordt genoemd. ‘We zouden het liefst zien dat zowel het dialect als het Nederlands zich ontwikkelt, maar het standaard-Nederlands is populairder, ook door de nabijheid van Vlaanderen,’ zegt hij.

Het grootste probleem voor de Franse Vlamingen is het besmette imago van de taal, vooral het gevolg van de regionale collaboratie met de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog.* Bovendien wordt de taal vaak geassocieerd met de radicale uitspraken van het Vlaams Belang, de invloedrijke populistische partij in België die zich wil afsplitsen van het Franstalige Wallonië.

* Niemand praat over dat!

We zouden bij deze tekst nogal wat kanttekeningen kunnen maken, maar we mogen blij zijn dat zo'n artikel verschijnt.
Het kan vragen oproepen! Vooral goed is dat het erop wijst dat het niet de schuld is van de Frans-Vlamingen zelf als
ze hun taal kwijtraken en dat het Nederlands er is als kennelijk vreemde taal om de buren te kunnen verstaan of om werk 
te vinden, maar het feit dat ze Nederlands leren kan hun Vlaams bewustzijn wakker maken.

Er is een 'Hemelsdael' in de buurt van de Tomberg te Ochtezeele.
Op de IGN-kaart nr 2303 E staat er Hemebsdael : Hoogstwaarschijnlijk verkeerd geschreven !

'Hemelsdaele' is een persoonsnaam.

Hemelsdael is inderdaad ook een familienaam die nu praktisch alleen nog in Frans-Vlaanderen voorkomt.

Wat de juiste schrijfwijze van de weg betreft: Het is zo dat mensen die een beetje Nederlands of Vlaams kennen minder vlug de fout zullen maken om 'Hemebsdael' te schrijven.
Wie evenwel de bestaande toponiemen wil natrekken kan handig gebruik maken van de webstek Rues de ma ville: http://www.ruesdemaville.com/dep_59.htm die meer dan twee miljoen straatnamen bevat. Bij Ochtezeele is 'Chemin d'Hemelsdael' vermeld.
Maar ook heel wat kadasterkaarten staan online.
Voor de Nord via http://www.archivesdepartementales.lenord.fr/?id=plans
Voor de Pas-de-Calais via http://www.archivespasdecalais.fr/Archives-en-ligne/Plans-cadastraux

Op de kaart van het cadastre du consulat van het jaar 11 tot 13 van de Republiek staat 'Rue de Hemelsdael Straete' vermeld. Op het Cadastre Napoléonien van 1833 staat 'Hemelsdael straete' vermeld.

Maar er is meer. Het gebied tussen de Hemelsdael straete en de Rue du coffre, ongeveer waar nu een grote boerderij staat langs de Rue du coffre (op de consulaire kaart 'Chemin de Kooferstraete') is op de kadasterkaart van 1833 aangeduid als 'Hemelsdael'.
Hemelsdael is dus niet alleen een familienaam, een straatnaam, maar ook een plaatsnaam.

Het is natuurlijk gissen naar verbanden en verklaringen.
Hemelsdael is als naam vooral bekend als naam van een kloosterorde voor nonnen die achtereenvolgens haar verblijfplaats had in Esen bij Diksmuide, Zillebeke bij Ieper, Werken, Diksmuide en Brugge.
Een zekere Elisabeth, weduwe van Boudewijn van Steenvoorde deed in 1237 een schenking van een eigendom die nu te situeren is langs de Koekuitstraat in Esen, in een kleine vallei tussen Woumen en Klerken. Dit voor de stichting van een Cisterciënzerklooster vanuit het klooster van Markete bij Rijsel. Het klooster heette aanvankelijk Heesendael (dal van Esen), soms ook geschreven als Hesendel. Een klankverschuiving is natuurlijk mogelijk, maar de kloosters die in die tijd door Cisterciënzers gesticht werden hadden dikwijls een naam die 'dal' bevatte in combinatie met een of andere godsdienstige term: Mariëndal, Paradijsdal (Valparayso), Heiligdal, Heilig-Kruis-dal, Godsdal en dus ook Hemelsdal. Ook in Maaseik was er een Hemelsdal. Het klooster werd dus Hemelsdale genoemd, in het Latijn Vallis caeli of celi. (Ooit werd dit vervlaamst tot 'Valzele'.) Zoals gezegd is het klooster in de loop der eeuwen enkele keren verhuisd en nam telkens haar naam mee. We hebben niet gevonden wat er gebeurde met de naamaanduidingen van de locaties die verlaten werden. Gaf dat aanleiding tot de familienamen Hemelsdael?

Wie uitgebreid wil lezen over de geschiedenis van Hemelsdaele kan best eens surfen naar volgende webstek: http://www.dbnl.org/arch/desi001abdi01_01/pag/desi001abdi01_01.pdf

Die kloosters hadden gronden in eigendom of konden genieten van opbrengsten van gronden. Dit via giften en wellicht ook via erfenissen van eigen nonnen. In het Brugse is het gewoon dat boerderijen de naam kregen van het klooster waarvan ze afhingen. Aangezien Ochtezele slechts 50 kilometer verwijderd is van Esen en er ook nonnen waren die afkomstig waren uit Valenciennes, Hazebroek en Sint-Omaars, leek het niet onmogelijk dat het klooster een eigendom zou hebben in Ochtezele. Maar het is bij een hypothese gebleven. We hebben tot hiertoe geen enkel bewijs gevonden hiervoor.

Waarom er in Ochtezele een straatnaam en een plaatsnaam 'Hemelsdael' is, blijft voor mij een raadsel.